męczennik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
12 lipca
Życiorys św. Proklusa z Ancyry
Święty Proklus jest wspominany razem ze św. Hilarionem z Ancyry. Najprawdopodobniej byli kuzynami, a pochodzili z Kallippi spod Ancyry (Azja Mniejsza, obecnie Turcja). Proklus za panowania Trajana został jako chrześcijanin aresztowany. Stawiono go przed sędziego Maksyma. Ten postanowił zmusić go do poddania się cesarzowi i złożenia ofiary pogańskim bożkom. Zapytał więc Proklusa: Jaki jest Twój rodowód? Proklus odpowiedział: Moim rodowodem jest Chrystus, a moją nadzieją jest mój Bóg. Gdy Maksym zagroził mu torturami, Proklus powiedział: Jeśli ty boisz się złamać rozkazy cesarza, aby nie wpaść w doczesne cierpienia, o ile bardziej my chrześcijanie boimy się złamać przykazanie Boże, abyśmy nie wpadli w wieczne cierpienia! Wtedy sędzia wydał wyrok śmierci. Gdy wyprowadzano go z miasta na egzekucję, spotkał Hilariona, który po bratersku go pozdrowił. To wystarczyło, aby go skazać kuzyna na śmierć. Chrześcijanie pochowali ich razem w jednym grobie.
Na Zachodzie ich nie wspominano. Do martyrologium wpisał męczenników dopiero Baroniusz, który też zachował termin odnaleziony w synaksariach, to znaczy 12 lipca. Był to zapewne dies natalis, czyli dzień, w którym męczennicy narodzili się dla nieba.
Modlitwa do św. Proklusa z Ancyry
Wszechmogący i miłosierny Boże obchodzimy dzień zwycięstwa Twojego męczennika Proklusa, któremu dałeś nieugiętą stałość w cierpieniach, otocz nas swoją opieką i wybaw od zasadzek nieprzyjaciół. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.