męczennik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
1 czerwca

Życiorys św. Winstana
Święty Winstan jest postacią mało znaną. Urodził się w Anglii pod koniec VIII wieku. Późna legenda podaje, że wywodził się z rodziny Wiglafa, króla Mercji. Zginął ponieważ sprzeciwiał się kazirodczemu małżeństwu swojej matki, wdowy. Męczeństwo miało miejsce 1 czerwca 850 roku (niektóre źródła podają także 840 i 849). Miejsce męczeństwa świętego księcia nazwano Wistanstowym, czyli „świętym miejscem św. Wistana”. Większość hagiografów utożsamia to miejsce z wioską Wistow w hrabstwie Leicestershire, choć alternatywnym (i mniej prawdopodobnym) kandydatem jest Wistanstow w hrabstwie Shropshire.
Relikwie Wistana przeniesiono wkrótce do klasztoru Repton w dzisiejszym Derbyshire. Miejsce to miało dla Mercji wielkie znaczenie; w pewnym sensie była to kolebka chrześcijaństwa Mercji i miejsce pochówku królów Mercji. Na miejscu jego morderstwa zbudowano także kościół poświęcony męczennikowi.
Około 1020 roku na rozkaz króla Kanuta jego ciało zostało przeniesione do Evesham. Tam też rozwijał się jego kult. Klasztor Evesham został zniszczony podczas XVI-wiecznej reformacji, a relikwie zniknęły. Mimo tego kult Wistana jest nadal żywy w Derbyshire, Leicestershire, Worcestershire i Shropshire.
Jedna z legend głosi, że w rocznicę śmierci Wistana miejsce, w którym został zamordowany, rozświetla się światłem, a z ziemi wyrastają ludzkie włosy (ponoć świętemu wyrwano włosy). Za arcybiskupa Baldwina z Canterbury (1184-1190) powołano specjalną komisję, która miała wyjaśnić to rzadkie zjawisko i zweryfikować cudowne wyrastania włosów z ziemi.
Modlitwa do św. Winstana
Wszechmogący i miłosierny Boże obchodzimy dzień zwycięstwa Twojego męczennika Winstana, któremu dałeś nieugiętą stałość w cierpieniach, otocz nas swoją opieką i wybaw od zasadzek nieprzyjaciół. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.