Achilles Puchała

kapłan, zakonnik, męczennik

Wspomnienie w Martyrologium Romanum:

19 lipca

Wspomnienie w Polsce:

12 czerwca

Błogosławiony Achilles Puchała OFMConv – pasterz wierny aż po śmierć

Korzenie wiary i pierwsze znaki powołania

Błogosławiony Achilles (w świecie Józef) Puchała, przyszedł na świat 18 marca 1911 roku we wsi Kosina, niedaleko Łańcuta (Polska). Wychował się w rodzinie rolniczej, głęboko zakorzenionej w tradycjach patriotycznych i katolickich. W domu jego rodziców – Franciszka i Zofii z domu Olbrycht – kultywowano wartości, które od najmłodszych lat kształtowały wrażliwość duchową przyszłego zakonnika.

Dostrzegłszy w chłopcu oznaki powołania, miejscowy proboszcz zachęcił rodzinę do posłania go do Małego Seminarium Misyjnego franciszkanów we Lwowie (obecnie Ukraina). Po ukończeniu piątej klasy Józef podjął naukę w gimnazjum, gdzie związał się z Rycerstwem Niepokalanej, stając się gorliwym członkiem wspólnoty maryjnej.

Śluby zakonne i formacja kapłańska

W 1927 roku, jako młodzieniec pełen ideałów, wstąpił do zakonu franciszkanów konwentualnych, przyjmując imię Achilles. Po złożeniu ślubów wieczystych w 1932 roku, rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Krakowie, które zakończył przyjęciem święceń kapłańskich w 1936 roku. Rok później kontynuował jeszcze kształcenie, rozwijając zarówno życie duchowe, jak i świadomość pasterską.

Pierwsze lata posługi spędził w konwencie franciszkańskim w Grodnie (obecnie Białoruś), a następnie został przeniesiony do Iwieńca (obecnie Białoruś), gdzie zyskał opinię kapłana zaangażowanego, otwartego na ludzką biedę i potrzeby duchowe.

Proboszcz w Pierszajach – duszpasterz ubogich i prześladowanych

Z końcem 1939 roku o. Achilles objął parafię św. Jerzego w Pierszajach (obecnie Białoruś), opuszczoną w wyniku kampanii wrześniowej. Parafia liczyła blisko 5 tysięcy wiernych. Po kilku miesiącach dołączył do niego o. Herman Stępień – również franciszkanin – z którym stworzyli duchową wspólnotę na wzór braterskiej służby.

Ojciec Achilles okazał się kapłanem bezinteresownym, skromnym i miłosiernym. Dzielił się chlebem, wspierał rodziny wielodzietne i biednych, a nade wszystko nie oczekiwał zapłaty za sakramenty. Był człowiekiem, którego obecność dawała nadzieję w czasach ciemności.

Wojna, okupacja i operacja „Hermann”

W 1941 roku, wraz z wybuchem wojny niemiecko-sowieckiej, Niemcy zajęli Pierszaje i ulokowali posterunek żandarmerii w miejscowej plebanii. Rozpoczęła się fala represji: aresztowania, deportacje, przymusowe wywózki do III Rzeszy.

Ojciec Achilles z narażeniem życia interweniował w obronie parafian – wyciągał z więzień aresztowanych, ratował dziewczęta przeznaczone na roboty przymusowe, niósł pociechę cierpiącym. Z jego inicjatywy wielu ludzi uniknęło śmierci lub wywózki.

W czerwcu 1943 roku Armia Krajowa przeprowadziła akcję przeciwko niemieckim transportom wojskowym. W odpowiedzi Niemcy rozpoczęli operację Hermann, której celem było zniszczenie lokalnych społeczności. Spalono wówczas liczne wioski, a ich mieszkańców zamykano w stodołach i palono żywcem.

Śmierć z pasterską godnością

19 lipca 1943 roku oddziały SS wkroczyły do Pierszajów, zbierając na placu od 200 do 300 osób, w tym wielu uciekinierów. Wśród nich znajdowali się także ojcowie Achilles i Herman.

Pomimo możliwości ucieczki – do której, jak przekazują świadkowie, namawiali ich nawet Niemcy – pozostali z wiernymi, wypowiadając pamiętne słowa: Pasterze powinni być tam, gdzie owce.

Po kilku godzinach brutalnej selekcji, wszystkich zatrzymanych zmuszono do marszu do wsi Borowikowszczyzna. Tam franciszkanie zostali oddzieleni, zamknięci w stodole i zamordowani z wyjątkowym okrucieństwem. Ich ciała spalono, a wersje wydarzeń mówią zarówno o torturach, jak i egzekucji strzałem w głowę.

Męczeństwo zapamiętane i ogłoszone światu

Dzień później mieszkańcy wioski odnaleźli zwęglone szczątki zakonników i złożyli je we wspólnej trumnie, pochowanej przy kościele w Pierszajach. Ich relikwie spoczywają tam do dziś, w specjalnej złoconej trumience – jako milczący świadek ofiary i miłości.

13 czerwca 1999 roku, podczas uroczystej beatyfikacji 108 Męczenników II wojny światowej, Ojciec Święty Jan Paweł II wyniósł o. Achillesa Puchałę i o. Hermana Stępnia do chwały ołtarzy. Martyrologium Romanum wspomina obu męczenników w dniu ich śmierci, czyli 19 lipca, natomiast wspomnienie liturgiczne 108 Męczenników II wojny światowej jest obchodzone w Polsce 12 czerwca.

Czego uczy nas bł. Achilles Puchała dziś?

Błogosławiony Achilles Puchała pozostaje wzorem odwagi, miłosierdzia i wierności kapłańskiemu powołaniu. Jego życie – pełne cichej służby i heroicznego poświęcenia – to żywe świadectwo Ewangelii w najtrudniejszych czasach.

Modlitwa do bł. Achillesa Puchały

Panie Jezu, który natchnąłeś błogosławionego Achillesa, kapłana i męczennika, taką miłością, że życie swoje oddał za Twoje owce, spraw prosimy, abyśmy wpatrując się w jego przykład i za jego wstawiennictwem przezwyciężali własny egoizm i coraz bardziej żyli dla innych. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Galeria zdjęć