opat, doktor Kościoła
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
20 sierpnia
Życiorys św. Bernarda z Clairvaux
Święty Bernard z Clairvaux urodził się w 1090 roku, w rycerskim rodzie burgundzkim, na zamku Fontaines pod Dijon (Francja). Mając 22 lata wstąpił do surowego opactwa cystersów w Citeaux, pociągając za sobą trzydziestu towarzyszy młodości. Trzy lata później założył opactwo w Clairvaux i był tam przełożonym do śmierci.
Bernard był nie tylko gorliwym opatem swojej rodziny zakonnej, ale także myślicielem i teologiem. Umiał łączyć życie czynne z mistyką. Założył około trzystu fundacji zakonnych, w tym także cysterską fundację w Jędrzejowie (Polska). Wywarł wpływ na życie Kościoła swej epoki. Jest jedną z największych postaci XII wieku. Nazwano go wyrocznią Europy. Był obrońcą papieża Innocentego II. Położył kres schizmie Anakleta w Rzymie. Z polecenia Eugeniusza III ogłosił II Krucjatę krzyżową. Napisał regułę templariuszy oraz wyjednał u papieża ich zatwierdzenie. Nadzwyczajny dar wymowy zjednał mu tytuł doktora miodopłynnego. Był jednym z największych piewców Matki Bożej. Zostawił wiele tekstów teologicznych, homilii, a także modlitwy ku Jej czci.
Bernard wyróżniał się także nabożeństwem do Męki Pańskiej. Na widok krzyża zalewał się obfitymi łzami. Bracia zakonni widzieli nieraz, jak czule rozmawiał z Chrystusem ukrzyżowanym. Dla wyrażenia swojej miłości do NMP nie tylko pięknie o Niej pisał, ale często Ją pozdrawiał w Jej świętych wizerunkach. Powtarzał wówczas radośnie Ave, Maria! Legenda głosi, że raz z figury miała mu odpowiedzieć Matka Boża na to pozdrowienie słowami: Salve, Bernardzie!
Bernard zmarł w Clairvaux 20 sierpnia 1153 roku. Kanonizował go papież Aleksander III w 1174 roku. Doktorem Kościoła ogłosił Bernarda papież Pius VIII w 1830 roku. Jest wzywany podczas klęsk żywiołowych, sztormów oraz w godzinie śmierci. W ikonografii św. Bernard przedstawiany jest w stroju cysterskim. Jego atrybutami są między innymi: księga, krzyż opacki, krucyfiks, Matka Boża z Dzieciątkiem, narzędzia Męki Pańskiej, pióro pisarskie, różaniec, trzy infuły u stóp, rój pszczeli, ul.
Patronat
Święty Bernard z Clairvaux jest patronem cystersów, Burgundii, Ligurii, Genui, Gibraltaru, Pelplina i pszczelarzy. Wzywany jest podczas klęsk żywiołowych, sztormów oraz w godzinie śmierci.
Myśli św. Bernarda z Clairvaux
„Trzy najpiękniejsze dzieła Boga? Kiedyś, na początku – stworzenie, teraz, w każdej upływającej chwili – odkupienie, a w przyszłości – wieczna chwała.”
„Człowiek znajduje pokój w tych, których kocha, a daje go kosztować tym, którzy go kochają.”
„Diament nie może być oszlifowany bez tarcia, ani człowiek udoskonalony bez ciężkich prób.”
„Chrystus w śmierci okazał miłosierdzie, a w zmartwychwstaniu – potęgę, na Sądzie okaże zaś jedno i drugie.”
„Jedyną rzeczą, która nie jest stratą czasu, jest poszukiwanie Boga, nawet jeśli On jest nieosiągalny.”
„Dobra jest choroba ciała, jeżeli przez nią dusza do zdrowia przychodzi.”
„Modlitwa wytrwała, pokorna i gorąca bez wątpienia osiągnie niebo, z którego nigdy nie powróci nie wysłuchana.”
„W niebezpieczeństwach, w niedostatkach, w niepewnościach myśl o Maryi, wzywaj Maryję. Niech Ona nie schodzi z twoich warg, nie opuszcza nigdy twego serca; i aby otrzymać pomoc Jej modlitwy, nie zapominaj nigdy o przykładzie Jej życia. Jeśli idziesz za Nią, nie zboczysz; jeśli modlisz się do Niej, nie możesz rozpaczać; jeśli myślisz o Niej, nie pomylisz się. Jeśli Ona cię wspiera, nie upadniesz; jeśli Ona się tobą opiekuje, nie masz się czego obawiać; jeśli Ona cię prowadzi, nie zmęczysz się; jeśli Ona ci sprzyja, dojdziesz do celu.”
Modlitwa do św. Bernarda z Clairvaux
Boże, Ty sprawiłeś, że święty Bernard, opat, przejęty gorliwością o Twoją chwałę, płonął jak ogień i oświecał Twój Kościół, spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy napełnieni tym samym duchem, postępowali jak dzieci światłości. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Modlitwa św. Bernarda z Clairvaux
Pomnij o Najświętsza Panno Maryjo, że nigdy nie słyszano, abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka, Twej pomocy przyzywa, Ciebie o przyczynę prosi. Tą ufnością ożywiony do Ciebie, o Panno nad pannami i Matko, biegnę, do Ciebie przychodzę, przed Tobą jako grzesznik płaczący staję. O Matko słowa, racz nie gardzić słowami moimi, ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj. Amen.