biskup, doktor Kościoła
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
15 lipca
Życiorys św. Bonawentury
Święty Bonawentura, a właściwie Jan di Fidanza, urodził się około roku 1217 w Bagnoregio koło Viterbo (Włochy). Kiedy jako dziecko był bliski śmierci, matka zwróciła się do św. Franciszka z Asyżu i wymodliła cudowne uzdrowienie (niektóre legendy utrzymują, że matka przyniosła go z płaczem do umierającego św. Franciszka, a ten pomodliwszy się nad chłopcem, miał wykrzyknąć: O, buona ventura!, czyli: O dobra przyszłości.
Pierwsze nauki Jan pobierał w miejscowym klasztorze. Studia filozoficzne odbył w Paryżu. Tam też, mając 25 lat, wstąpił do franciszkanów, przyjmując imię zakonne Bonawentura. Następnie skończył studia teologiczne i zaczął wykładać. 2 lutego 1257 roku został generałem zakonu i na tym urzędzie zasłużył sobie na miano drugiego założyciela franciszkanów.
W zakonie prowadził mediacje pomiędzy frakcją rygorystyczną, a zwolennikami łagodniejszej reguły. Odbył wizytacje w Anglii, Flandrii, Niemczech, Hiszpanii, we Włoszech. Posiadał umiejętność łączenia życia czynnego i publicznego z bogatym życiem wewnętrznym. Miał wielkie nabożeństwo do Męki Pańskiej. W 1256 roku Klemens IV mianował go biskupem Yorku, ale Bonawentura uchylił się od tej godności. Jednak jego rozgłos był tak wielki, że papież Grzegorz X mianował go w roku 1273 kardynałem. Delegacja papieża z wiadomością o nominacji zastała go przy myciu naczyń kuchennych w klasztorze.
Bonawentura przygotował sobór w Lyonie. Prowadził także negocjacje w sprawie unii Kościoła katolickiego z greckim Kościołem ortodoksyjnym. Niestety, wkrótce potem została ona zerwana. Bonawentura zmarł 15 lipca 1274 roku podczas trwania soboru w Lyonie. Jego pogrzeb zgromadził wielu książąt i słynnych uczonych. Kondukt żałobny prowadził sam papież w towarzystwie 500 biskupów i 1000 prałatów, a mowę pogrzebową, wygłosił kardynał – biskup Ostii.
Bonawentura był jednym z najwybitniejszych teologów średniowiecza. Pozostawił po sobie wiele traktatów i dzieł teologicznych. Kanonizował go w 1482 roku papież Sykstus IV, a Sykstus V ogłosił go doktorem Kościoła. W ikonografii przedstawiany jest w habicie franciszkańskim z biskupim krzyżem na piersiach; jako kardynał w cappa magna; jako teolog nad pulpitem. Jego atrybutami są: anioł przynoszący mitrę, kapelusz kardynalski trzymany przez anioła lub leżący u stóp, księga, krzyż w dłoniach, drzewo Krzyża Świętego, zwój.
Patronat
Święty Bonawentura jest patronem franciszkanów, matek oczekujących potomstwa, dzieci, robotników, teologów.
Myśli św. Bonawentury
„Próżny nie lubi niczego poza tym, co własne, ponieważ próżność zawsze działa na własną szkodę.”
„Zwykle ten, kto nie ma innego prawa, tylko swą wolę, pragnie wszystkich ujarzmić, sam zaś nikogo nie słucha.”
„Oto miłośnicy doczesności chodzą po jarmarkach tego świata, jedni szukają bogactw, inni zaszczytów, inni chwały. Ale co powiem o bogactwach? Z trudem się je nabywa, z lękiem się je posiada, z bólem się je traci”.
„Modlitwa jest wzniesieniem umysłu do Boga. Na modlitwie Bóg nie zważa tylko na słowa proszącego, lecz także patrzy na serce modlącego się”.
„Człowieku zanim przystąpisz do spowiedzi św., z wielką skruchą serca, przypomnij sobie dokładnie wszystkie grzechy, które popełniłeś po ostatniej spowiedzi. I niech twoja spowiedź będzie częsta i szczera”.
„Przez godne i częste przystępowanie do Komunii świętej dokonuje się w człowieku: odpuszczenie grzechów, uśmierzenie namiętności, oświecenie umysłu, wewnętrzne umocnienie, zjednoczenie z Chrystusem i Jego mistycznym ciałem, umocnienie cnót, uzbrojenie przeciwko diabłu, pewność w wierze, podniesienie w nadziei, pobudzenie miłości, wzrost pobożności i obcowanie z aniołami. Podczas Komunii św. zatrzymaj się nieco i nie mów językiem czy ustami, lecz sercem.”
„Sługa Boży tak zawsze powinien postępować, jak gdyby za chwilę miał stanąć przed Najwyższym Sędzią. On widzi wszystkie nasze czyny i zachowuje w pamięci dobre postępki, aby je nagrodzić w swoim czasie, ale pamięta także o tym, co złe, aby je ukarać, jeśli nie zmażemy tego naszą pokutą.”
„Chociażby nawet bez uczucia miłości, byle ufając w miłosierdzie Boże, przystępuj jednak do Eucharystii; im bardziej jesteśmy chorzy, tym konieczniejszy staje się nam lekarz”.
„Gniew jest wadą, która czyni człowieka skłonnym do każdego grzechu”
„Czas, który poświęcamy na modlitwę, Bóg zwróci nam z błogosławieństwami w naszych czynach”.
Czego uczy nas św. Bonawentura dziś?
Myślę, że bardzo dobrze wyrażają to słowa papieża Benedykta XVI skierowane do wiernych podczas audiencji generalnej 10 marca 2010 roku: Drodzy przyjaciele, przyjmijmy zaproszenie, skierowane do nas przez św. Bonawenturę, Doktora Serafickiego i pójdźmy do szkoły Boskiego Mistrza: słuchajmy Jego słowa życia i prawdy, które rozlega się w głębi naszej duszy. Oczyśćmy nasze myśli i nasze uczynki, aby mógł On w nas zamieszkać, a my byśmy mogli zrozumieć Jego boski Głos, który pociąga nas ku prawdziwemu szczęściu.
Modlitwa do św. Bonawentury
Wszechmogący Boże, obchodzimy narodziny dla nieba świętego Bonawentury, biskupa, spraw, abyśmy czerpali światło z jego nauki i naśladowali jego gorącą miłość. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Modlitwa św. Bonawentury o dary Ducha św.
O Jezu, przez Ciebie, jedynego Syna, który stałeś się dla nas człowiekiem, ukrzyżowanym i otoczonym chwałą, prosimy łaskawego Ojca, aby dał nam ze swojego skarbca łaskę siedmiu darów Ducha, który w pełni spoczywa na Tobie: ducha mądrości, żeby kosztować owoc drzewa życia, jakim jesteś naprawdę i delektować się jego ożywczą słodkością; dar rozumu, który oświeca spojrzenia naszego ducha; dar rady, który nas prowadzi wąskimi drogami Twoim śladem; dar męstwa, abyśmy mogli zniweczyć gwałtowność wrogich ataków; dar wiedzy, abyśmy byli napełnieni światłem Twej świętej nauki i rozróżniali dobro od zła; dar pobożności, który napełnia nas miłosierdziem; dar bojaźni, który, oddalając nas od wszelkiego zła, zachowuje nas w pokoju pod ciężarem szacunku dla Twojego odwiecznego Majestatu.