męczennik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
1 listopada
Życiorys św. Cezarego z Terraciny
Święty Cezary z Terraciny prawdopodobnie pochodził z Afryki Północnej i należał do znamienitej rodziny rzymskiej. Był chrześcijaninem i diakonem. Jako młodzieniec wyruszył do Rzymu. Jednak podczas drogi statek, którym podróżował, rozbił się podczas straszliwej burzy u wybrzeży Terraciny (Włochy). Cezary postanowił zatrzymać się na dłużej w tym mieście by zająć się biednymi, słabymi i niedołężnymi.
Tam też w czasie święta zorganizowanego na cześć rzymskiego bóstwa odmówił oddania mu czci. Został aresztowany i skazany na śmierć przez zaszycie w worku i utopienie w morzu. Według przekazów ciało wypłynęło na brzeg i zostało złożone w grobowcu.
Trudno jednoznacznie określić czas jego męczeńskiej śmierci, gdyż datowany jest on na różne okresy historyczne -od epoki Nerona do epoki Domicjana. Według Passio parva (najstarszy dokument datowany na V-VI wiek), męczeństwo Cezarego miało miejsce w okresie za panowania Nerona (54-68 rok po narodzeniu Chrystusa). Jest to wyraźna próba przybliżenia męczennika do czasów apostolskich. O postoju św. Pawła Apostoła w Terracinie wspominają apokryfy, według których Apostoł Narodów przebywał w domu diakona Cezarego z Terraciny przez siedem dni.
Inne dokumenty umiejscawiają męczeństwo Cezarego w epoce prześladowań za cesarza Trajana (lata 98-117). Niektórzy historycy utrzymują, że miało ono miejsce w 300 roku za panowania Dioklecjana. Zaś współczesne badania przesuwają datę męczeństwa Cezarego z Terraciny na rok 250. Jednak wszystkie dokumenty potwierdzają jego istnienie.
Kult św. Cezarego sięga IV wieku, kiedy to cesarz Walentynian zdecydował o przeniesieniu jego relikwii do Rzymu. O męczenniku wspomina Martyrologium Hieronimiańskie z pierwszej połowy V wieku. Pierwszy kościół chrześcijański w Terracinie został wzniesiony na grobie św. Cezarego. W źródłach literackich znajduje się wzmianka, że był to dar papieża Leona IV. Ten niewielki kościółek został jednak zniszczony w 1892 roku przez właściciela ziemi, ale wzniesiono wyżłobioną kolumnę z białego marmuru zwieńczoną żelaznym krzyżem, który miejscowi chłopi nazwali Croce di S. Cesario (Krzyż św. Cezarego). W Terracinie została również wzniesiona piękna katedra św. Cezarego z Terraciny. Martyrologium Romanum wspomina męczennika 1 listopada, choć w niektórych kalendarzach figuruje on pod dniem 3 listopada. Grecy wspominają go natomiast 7 października.
Patronat
Święty Cezary z Terraciny jest patronem porodów wykonywanych przez cesarskie cięcie. Jest także wzywany w zagrożeniu utonięciem, w przypadku powodzi, wylewu rzek i klęsk związanych z wodą, w obronie przed wyładowaniami atmosferycznymi i trzęsieniami ziemi.
Modlitwa do św. Cezarego z Terraciny
Wszechmogący, wieczny Boże, z Twoją pomocą święty Cezary aż do śmierci walczył w obronie wiary, spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy z miłości ku Tobie cierpliwie znosili wszelkie przeciwności i ze wszystkich sił dążyli do Ciebie, bo Ty jesteś prawdziwym życiem. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.