męczennicy
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
17 lipca
Święci Męczennicy Scylitańscy
Święci męczennicy scylitańscy biorą swoją nazwę od Scillium, nie zidentyfikowanej dotąd miejscowości w Numidii (Afryka Północna), z której pochodzili. Do tej grupy męczenników należą:
- Sperat z Scylium,
- Nartzal z Scylium,
- Cittynus z Scylium,
- Donata z Scylium,
- Westia z Scylium,
- Sekunda z Scylium,
- Weturiusz z Scylium,
- Feliks z Scylium,
- Akwilin z Scylium,
- Letancjusz z Scylium,
- Januaria z Scylium,
- Generoza z Scylium.
Zachowały się Akta przedstawiające proces i męczeństwo, które miało miejsce 17 lipca 180 r. w Kartaginie. Akta te są najstarszym świadectwem chrześcijaństwa afrykańskiego, a zarazem najstarszym łacińskim tekstem chrześcijańskim. Mamy w nich ponadto wzmiankę o łacińskim tłumaczeniu ksiąg biblijnych. Męczenników uznano za protomartyres (pierwszych męczenników) Kościołów afrykańskich. Wiktor z Wity wspomina, że w Kartaginie wybudowano ku ich czci bazylikę. Św. Augustyn przemawiał w niej kilka razy. Kult męczenników rozszerzył się później na cały Zachód.
Akta Męczenników Scylitańskich ze 180 roku
Za powtórnego konsulatu Presensa, a pierwszego konsulatu Klaudiana, dnia 17 lipca [180 r.] doprowadzono do sali sądowej w Kartaginie: Speratusa, Narsalusa, Cittinusa, Donatę, Sekundę i Westię.
Prokonsul Saturnin rzekł: Możecie sobie zasłużyć na pobłażliwość naszego pana, cesarza, jeśli odzyskacie zdrowy rozsądek.
Speratus rzekł: Nigdy nie popełniliśmy nie złego, nie współdziałaliśmy w żadnej zbrodni, nikomu nie złorzeczyliśmy, przeciwnie, nawet dziękowaliśmy (Bogu), gdy nas źle traktowano; dlatego szanujemy również naszego cesarza.
Prokonsul Saturnin rzekł: My też jesteśmy ludźmi religijnymi i prosta jest nasza religia; przysięgamy na geniusza naszego pana, cesarza, oraz modlimy się o pomyślność dla niego; i wy zatem powinniście tak samo czynić.
Speratus rzekł: Jeśli mnie spokojnie wysłuchasz, zdradzę ci tajemnicę prostoty.
Saturnin rzekł: Skoro już zaczynasz się źle wyrażać o naszej religii, nie będę cię słuchał; raczej przysięgnij na geniusza naszego pana, cesarza.
Speratus rzekł: Nie znam żadnego władcy tego świata; służę Bogu, którego nikt z ludzi nie widział ani własnymi oczami widzieć nie może; nie popełniłem kradzieży, przeciwnie, jeśli cokolwiek kupuję, płacę, bo uznaję mego Pana, Króla królów i Władcę wszystkich ludów.
Prokonsul Saturnin rzekł do pozostałych: Porzućcie te swoje wierzenia.
Speratus rzekł: Wierzy się źle, gdy się popełnia mężobójstwo i składa fałszywe świadectwo.
Prokonsul Saturnin rzekł: Nie bądźcie szaleńcami.
Cittinus rzekł: Nikogo się nie boimy oprócz Pana Boga naszego, który jest w niebiosach.
Donata rzekła: Cesarza należy czcić jako cesarza, ale bać się trzeba tylko Boga.
Westia rzekła: Jestem chrześcijanką.
Sekunda rzekła: Chcę pozostać, czym jestem.
Prokonsul Saturnin rzekł do Speratusa: Trwasz nadal przy chrześcijaństwie?
Speratus rzekł: Jestem chrześcijaninem. Wraz z nim wszyscy oświadczyli to samo.
Prokonsul Saturnin rzekł: Czy może chcecie czasu do namysłu?
Speratus rzekł: W sprawie tak słusznej nie potrzebujemy się namyślać.
Prokonsul Saturnin rzekł: Co tam macie w tej waszej torbie?
Speratus rzekł: Pisma i listy Pawła, męża sprawiedliwego.
Prokonsul Saturnin rzekł: Dam wam 30 dni do namysłu.
Speratus rzekł powtórnie: Jestem chrześcijaninem. Potwierdzili to zgodnie również wszyscy inni.
Prokonsul Saturnin odczytał z tabliczki wyrok: Speratus, Narsalus, Cittinus, Denata, Westia, Sekunda i inni, którzy zeznali, że żyją na sposób chrześcijański, zostają skazani na ścięcie, ponieważ odrzucili przyznaną im możność powrotu do obyczajów rzymskich i uparcie trwali na swym stanowisku.
Speratus rzekł: Bogu niech będą dzięki.
Narsalus rzekł: Jeszcze dziś będziemy w niebie, jako męczennicy; Bogu dzięki.
Prokonsul Saturnin polecił woźnemu ogłosić: Nakazałem odprowadzić Speratusa, Narsalusa, Cittinusa, Weturiusza, Feliksa, Akwilinusa, Letancjusza, Januarię, Generozę, Westię, Donatę i Sekundę.
Wszyscy oni rzekli: Bogu niech będą dzięki. I zaraz zostali ścięci za imię Chrystusa.
Źródło: M. Michalski, Antologia literatury patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, s. 137-138.
Modlitwa do św. Męczenników Scylitańskich
Wszechmogący, wieczny Boże, z Twoją pomocą święci męczennicy scylitańscy aż do śmierci walczyli w obronie wiary, spraw za ich wstawiennictwem, abyśmy z miłości ku Tobie cierpliwie znosili wszelkie przeciwności i ze wszystkich sił dążyli do Ciebie, bo Ty jesteś prawdziwym życiem. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Galeria zdjęć
