król
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
16 sierpnia
Życiorys św. Stefana Węgierskiego
Święty Stefan Węgierski urodził się około 969 roku w Esztergom (Ostrzyhomiu) na Węgrzech jako syn księcia Gezy i Sarolty. Od najmłodszych lat wpływ wywierali na niego duchowni, których ojciec często gościł u siebie. Stefan ochrzczony został w siódmym roku życia. Otrzymał staranne wykształcenie pod opieką św. Wojciecha, biskupa Pragi i Teodata, cnotliwego włoskiego hrabiego.
Po śmierci ojca, w 997 roku, wstąpił na tron książęcy. Jako władca, w chrześcijaństwie widział czynnik jednoczący państwo, podzielone wówczas na liczne księstewka. Budował kościoły, klasztory, zakładał biskupstwa. Utwierdził wiarę chrześcijańską na Węgrzech. Wysłał poselstwo do Rzymu, aby od papieża uzyskać zatwierdzenie swoich fundacji. Z trudem i nie bez sprzeciwów w końcu udało mu się zjednoczyć państwo. Stworzył organizację zjednoczonego państwa i organizację kościelną. Zwrócił się wówczas do papieża Sylwestra II o przyznanie mu korony królewskiej. Otrzymał ją za zasługi w chrystianizacji kraju. Wtedy w 1000 roku, w stolicy kraju Esztergom odbyła się uroczysta koronacja Stefana na pierwszego króla Węgier.
Stefan rządził państwem węgierskim czterdzieści jeden lat. Zmarł 15 sierpnia 1038 roku. Zaś w 1083 roku jego relikwie zostały „podniesione” (łac. elevatio) za zgodą papieża świętego Grzegorza VII, co wówczas równało się kanonizacji. Relikwie św. Stefana spoczęły w katedrze w Szekesfehervar, którą wystawił. Insignia królewskie – korona, berło i jabłko doznają dzisiaj narodowej czci.
W ikonografii święty Stefan Węgierski przedstawiany jest w stroju królewskim, w koronie. Jego atrybutami są: chorągiew z NMP, glob, a na nim krzyż – symbol misyjnej działalności, korona, makieta kościoła w ręku.
Warto dodać, że początkowo Węgrzy wspominali św. Stefana 20 sierpnia. Było to narodowe święto Węgier. W 1686 roku papież Innocenty XI przeniósł wspomnienie na dzień 2 września, na pamiątkę oswobodzenia Budapesztu z rąk tureckich, które było przypisywane orędownictwu św. Stefana. Reforma z 1969 roku przeniosła wspomnienie na dzień 16 sierpnia, jako najbliższy śmierci króla Węgier.
Patronat
Święty Stefan Węgierski jest patronem Węgier, Serbii oraz tkaczy.
Myśli św. Stefana Węgierskiego
„Słuchaj, synu, pouczeń twego ojca. Nade wszystko, mój drogi synu, nakazuję, radzę, zachęcam: jeśli chcesz przynieść zaszczyt koronie królewskiej, strzeż wiary katolickiej i apostolskiej z taką gorliwością i staraniem, abyś dla wszystkich poddanych sobie w Bogu stanowił przykład, i aby wszyscy ludzie Kościoła słusznie dostrzegali w tobie prawdziwego wyznawcę Chrystusa, bez czego, jak dobrze wiesz, nie możesz nazywać się chrześcijaninem ani synem Kościoła.
W pałacu królewskim drugie miejsce po wierze zajmuje Kościół, zasiany niegdyś przez naszą Głowę, to jest Chrystusa, a potem przeszczepiony przez Jego członków, a mianowicie Apostołów i świętych Ojców, trwale zbudowany i rozprzestrzeniony po całym świecie. A chociaż stale rodzi on nowe dzieci, to jednak w pewnych miejscach może uchodzić za starożytny. Ten Kościół, mój drogi synu, w naszym królestwie jest jeszcze młody, głoszony od niedawna. Dlatego pilnie potrzebuje bardzo starannych i czujnych stróżów.
Oby więc dobro, jakiego Boża łaskawość udzieliła nam bez naszych zasług, nie zostało z powodu twej bezczynności, lenistwa i niedbalstwa zniszczone i unicestwione. Synu mój najukochańszy, słodyczy mego serca, nadziejo przyszłego potomstwa, proszę cię i nakazuję, byś we wszystkich sprawach i okolicznościach kierował się wielkodusznością nie tylko wobec krewnych, wobec książąt, wodzów, możnych, bliskich i współziomków, ale także wobec obcych i wszystkich, którzy przychodzą do ciebie. Czynienie dobra prowadzi bowiem do najwyższego szczęścia.
Bądź miłosierny względem wszystkich cierpiących przemoc, zachowując zawsze w sercu przykład dany przez Pana: «Miłosierdzia pragnę, a nie ofiary». Bądź cierpliwy dla wszystkich, nie tylko możnych, ale i słabych. W końcu bądź mężny; niech pomyślność nie czyni cię wyniosłym ani przeciwności niech nie odbierają ducha. Bądź pokorny, aby Bóg wywyższył cię teraz i w przyszłości. Bądź umiarkowany. Nikogo nad miarę nie karz ani nie potępiaj. Bądź łagodny, tak abyś nigdy nie uchybiał sprawiedliwości. Bądź szlachetny, abyś nikomu w pierwszym odruchu nie wyrządzał zniewagi. Bądź czysty, abyś zdołał oddalić wszystkie pokusy pożądliwości jako ościenie śmierci. Wszystkie te wymienione zalety tworzą koronę królewską; bez nich nikt nie może tutaj ani królować, jak należy, ani dojść do królestwa wiecznego” (Z „Napomnień” św. Stefana skierowanych do syna «rozdz. 1. 2. 10»).
„Regularna modlitwa jest głównym źródłem zbawienia króla. Ilekroć idziesz do świątynie Bożej wielbić Pana, zawsze również jako król, powtarzaj za słowami Salomona, syna królewskiego, co następuje: «Ześlij swoją mądrość, odwróć ode mnie żądze». Tak modlili się dawni królowie, i ty też się tak módl, aby Bóg uznał cię królem niezwyciężonym. Módl się również o to, ażeby Bóg chronił cię od lenistwa i gnuśności, i żeby dał ci puklerz cnót.”
Modlitwa do św. Stefana Węgierskiego
Wszechmogący Boże, święty Stefan królując na ziemi rozszerzał prawdziwą wiarę, spraw, aby w niebieskiej chwale był orędownikiem Twojego Kościoła. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.