Marcin I

papież, męczennik

Wspomnienie w Martyrologium Romanum:

13 kwietnia

Życiorys św. Marcina I

Święty Marcin pochodził z włoskiego miasta Todi (Włochy). Był synem kapłana Fabrycjusza. Od młodości przebywał w Rzymie i należał do jego hierarchii duchownej. Wyświęcony na diakona pełnił przez pewien czas funkcję apokryzjusza, czyli jakby nuncjusza papieskiego na dworze cesarza wschodnio-rzymskiego w Konstantynopolu.

Po śmierci Teodora I w 649 roku został wybrany papieżem i konsekrowany bez zatwierdzenia cesarza. Otrzymał wówczas święcenia kapłańskie i sakrę biskupią. Konstanty II, dotknięty takim obrotem spraw, odmówił uznania Marcina I za prawowitego papieża.

Marcin I pragnął wyraźnie określić stanowisko Kościoła rzymskiego wobec monoteletów, którzy utrzymywali, że Pan Jezus posiadał tylko jedną wolę Bożą, a nie miał woli ludzkiej. Zwołał więc – znów bez pytania cesarza – synod w kościele Zbawiciela na Lateranie, w którym wzięło udział 105 biskupów łacińskich i 30 wschodnich z terenów, które zajęli Arabowie.

W 20 anatemach potępiono tam uroczyście błędy monoteletów. Dokumenty synodu zostały rozesłane do wszystkich biskupów i całego duchowieństwa chrześcijańskiego, a także do cesarza Konstantyna II. W odpowiedzi w 650 roku cesarz rozkazał egzarsze Rawenny, szambelanowi Olimpiuszowi aresztowanie papieża. Egzarcha Olimpiusz widząc jednak poparcie, jakim cieszył się papież, sam zbuntował się przeciw cesarzowi i ratował się ucieczką na Sycylię.

Nowy egzarcha Teodor Kalliopas, wysłany przez cesarza, aresztował papieża 17 czerwca 653 roku i w bardzo ciężkiej i upokarzającej podróży zawiódł go na Naksos, gdzie spędził w nędzy cały rok. Następnie został wywieziony do Konstantynopola, gdzie stanął przed sądem senatu. Został oskarżony nie o obronę ortodoksyjności i potępienie Typos, ale o podżeganie do buntu egzarchy Olimpiusa, wzniecenie rozruchów i bezprawne ogłoszenie się papieżem. Sąd cesarski skazał papieża na „degradację” ze wszystkich święceń duchownych i funkcji. Skazany na śmierć, został publicznie odarty z szat pontyfikalnych, zakuty w kajdany i poprowadzony przez miasto na miejsce kaźni. Za wstawiennictwem patriarchy Konstantynopola Pawła II karę śmierci zamieniono Marcinowi I na dożywotnie zesłanie do Chersonezu na Krym, gdzie z powodu nieludzkich warunków zmarł z biedy i udręczenia 13 kwietnia 655 roku.

Marcin I zdołał stamtąd napisać list, w którym skarży się, że nie ma nawet kawałka chleba, ale się modli, by na Stolicy Apostolskiej nie znalazł się heretyk-monoteleta, narzucony przez cesarza. Marcina I pochowano w miejscowym kościele pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Jego doczesne szczątki jako relikwie przeniesiono z czasem do San Martino ai Monti. Jego grób stał się nawet celem pielgrzymek. Jednak relikwie nie dochowały się do czasów współczesnych. Zaginęły zapewne, gdy w roku 1453 Konstantynopol zajęli Turcy. Marcin I, modląc się za swojego następcę, Eugeniusza I, zaakceptował jego wybór. W ikonografii Święty ukazywany jest w papieskim stroju pontyfikalnym z księgą w dłoni.

Modlitwa do św. Marcina I

Wszechmogący Boże, dzięki Twojej łasce święty Marcin, papież i męczennik, oparł się groźbom i przemocy, spraw, abyśmy z nieugiętą stałością znosili wszystkie przeciwności ze strony świata. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Galeria zdjęć