kapłan
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
22 czerwca
Życiorys św. Paulina z Noli
Święty Paulin z Noli (Pontius Meropius Anicius Paulinus) urodził się w 355 roku w Burdigali (obecnie Bordeaux we Francja). Pochodził z rodziny bogatego rzymskiego patrycjusza, który w momencie narodzin syna był prefektem pretorianów w Galii. Paulin otrzymał bardzo staranne wykształcenie, do ukończenia przez niego piętnastego roku życia jego preceptorem był poeta Auzoniusz. Następnie kontynuował naukę na uniwersytecie w Bordeaux, studiując prawo rzymskie, poezję, retorykę i filozofię.
W niedługim czasie stał się znanym i cenionym prawnikiem. W wieku dwudziestu czterech lat, po śmierci ojca, odziedziczył wielki majątek. W 378 roku wyjechał do Rzymu, gdzie otrzymał godność senatora, a wkrótce został również konsulem. W latach 381-82 pełnił funkcję gubernatora Kampanii. Mimo młodego wieku, wspaniałego majątku i doskonale rozwijającej się kariery był pozbawiony próżności i niewiele dbał o zaszczyty. Jego pierwszy rok w Noli miał decydujące znaczenie dla całej reszty jego życia. W dzień św. Feliksa, patrona Kampanii, ujrzał kilku cudownie uzdrowionych u grobu świętego patrona, co naruszyło jego pogańską filozofię. Od tego momentu zaczęło się jego nawrócenie. Zrezygnował ze stanowiska gubernatora i powrócił do oczekującej go matki. Z podróży do Hiszpanii przywiózł sobie żonę, Teresę, chrześcijankę o silnym charakterze i niezłomnej woli, równie bogatą jak on.
Mając trzydzieści sześć lat został ochrzczony przez św. Delfina, biskupa Bordeaux, razem ze swoim bratem. Przyjaźnił się ze św. Augustynem z Hippony, którego nawrócenie dwa lata wcześniej pomogło również i Paulinowi w podjęciu decyzji. U grobu św. Marcina z Tours został uzdrowiony z poważnej choroby oczu.
Paulin i Teresa sprzedali swoje posiadłości w Galii, a pieniądze rozdali ubogim i niewolnikom. Gdy zmarł ich mały synek Celsus, osiem dni po chrzcie świętym, oboje postanowili złożyć ślub czystości. Trzy lata później ludność Barcelony chciała wybrać Paulina na biskupa, prosząc aby udzielono mu święceń kapłańskich, które otrzymał w Boże Narodzenie 394 roku. Rok po święceniach był gościem św. Ambrożego, który wprowadził go w kapłańskie obowiązki. Później odwiedził Rzym, skąd wyruszył do Noli, gdzie z kilkoma pustelnikami wiódł pobożne życie nieopodal grobu św. Feliksa.
Wraz z Teresą w Noli urządzili przytułek dla chorych i ubogich, Teresa mieszkała na jednym piętrze opiekując się podopiecznymi, a na drugim utworzono klasztor, w którym mieszkał Paulin ze współbraćmi. Żyli oni w milczeniu, wiele poszcząc, nosząc włosiennicę i śpiąc na ziemi. Święty swoim przykładem, a także pobożnymi naukami pociągał wielu do wiary w Chrystusa. Wykupił wielu jeńców z niewoli króla Wizygotów, Alaryka, a nie mając już środków na ich wykup, sam ofiarował się za syna pewnej ubogiej wdowy. Zwalczał herezję pelagianizmu. W roku 410, krótko przed śmiercią Teresy, ludność Noli wybrali go na swego biskupa. Po objęciu godności, Paulin nadal mieszkał w klasztorze. Ufundował wiele kościołów, między innymi bazylikę w Noli i Fondi.
Zmarł w czasie modlitwy nad ranem 22 czerwca 431 roku. Pochowano go obok św. Feliksa w sanktuarium w Noli. Bazylika została zniszczona przez Wandalów w V wieku, a jej pozostałości odkryto w latach 1933-35. Doczesne szczątki św. Paulina przeniesiono do Benewentu, a w XI wieku relikwie przeniesiono do kościoła św. Bartłomieja w Rzymie. Obecnie sarkofag z relikwiami Świętego znajduje się w kościele w Suterze na Sycylii, obok relikwii św. Onufrego, a odpust ku jego czci przypada w pierwszy czwartek po Wielkanocy.
Paulin z Noli pozostawił po sobie 51 listów i 35 utworów poetyckich, w tym 13 poświęconych zostało św. Feliksowi – „Carmina Natalicia”. W ikonografii przedstawiany jest w stroju biskupa, wręczający jałmużnę ubogim. Jego atrybutem jest: mitra, paliusz, jałmużniczka, łopata, dzwon (przypisywano św. Paulinowi wynalezienie kościelnych dzwonów).
Warto jeszcze dodać, że co roku, w niedzielę po 22 czerwca, w Noli urządzane jest święto Festa dei Gigli (Święto Lilii), na pamiątkę powrotu św. Paulina z niewoli. Początkowo procesja szła ze świecami i białymi liliami, od XIX wieku nosi się jeszcze specjalnie na tę okazję przygotowane wieże (cataletti) o wysokości 25 metrów, pokryte dekoracjami o tematyce religijnej. Osiem wież, upamiętniających osiem starożytnych cechów, rano na głównym placu zostaje poświęconych przez biskupa, a wieczorem w uroczystej procesji są niesione przez miasto. Tradycję święta kontynuują potomkowie włoskich emigrantów w Brooklynie i na Long Island.
Myśli św. Paulina z Noli
„Dla mnie jedyną sztuką jest wiara, a Chrystus moją poezją”.
„Człowiek bez Chrystusa jest prochem i cieniem”.
Modlitwa do św. Paulina z Noli
Boże, Ty sprawiłeś, że święty Paulin, biskup, odznaczał się miłością do ubogich i pasterską gorliwością, spraw, abyśmy naśladowali przykład czynnej miłości Świętego, którego zasługi czcimy. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Patronat
Święty Paulin z Noli jest patronem Noli, ogrodników, dzwonników.