biskup i męczennik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
11 kwietnia
Wspomnienie w Polsce:
8 maja
Życiorys św. Stanisława ze Szczepanowa
Święty Stanisław według tradycji urodził się w Szczepanowie około roku 1030. Pochodził z bogatego rodu i dzięki temu po ukończeniu szkoły katedralnej mógł dalej kształcić się za granicą. Zdaniem niektórych badaczy przez pewien czas studiował w Paryżu, inni sądzą, że raczej w Liege w Belgii.
Po powrocie do kraju otrzymał godność kanonika krakowskiego, a w roku 1072 został biskupem Krakowa. Historycy do dziś spierają się, co było źródłem konfliktu między biskupem, a królem Bolesławem Śmiałym. Jedni sądzą, że Stanisław rozgniewał monarchę, zarzucając mu niemoralne życie i wstawiając się za uciskanymi poddanymi, inni zaś, że to polityczne konflikty i opór europejskich monarchów wobec działań papieża Grzegorza oraz przyłączenie Stanisława do antykrólewskiego spisku legły u podłoża sporu.
Niezależnie od przyczyn spór z panującym monarchą zakończył się dla Stanisława tragicznie. Podobno na początku 1079 roku biskup zagroził władcy ekskomuniką. Tego nie wiemy na pewno. Wiemy natomiast, że 11 kwietnia Stanisław, celebrujący właśnie Mszę u św. Michała na Skałce, został zabity przez królewską straż (według późniejszych przekazów śmiertelny cios miał zadać mu sam król). Wybuchł bunt, a król Bolesław uszedł z kraju i schronił się na Węgrzech. Władzę w Polsce przejął jego młodszy brat, Władysław Herman.
Pamięć o biskupie szybko zaś przemieniła się w cześć dla niego. Już na przełomie XI i XII wieku jego relikwie przeniesiono z kościoła na Skałce do katedry Wawelskiej. Po ponad stuletnich staraniach polskiego Kościoła papież Innocenty IV, 8 września 1253 roku, dokonał uroczystej kanonizacji Stanisława w bazylice św. Franciszka w Asyżu. Wspomnienie obchodzono w różnych terminach. Nowe Martyrologium Romanum wspomina go 11 kwietnia, natomiast w Polsce uroczystość św. Stanisława przypada na dzień 8 maja (na pamiątkę uroczystego podniesienia relikwii i ogłoszenia Stanisława świętym w Polsce, które miało miejsce właśnie 8 maja 1254 roku).
W ikonografii św. Stanisław ze Szczepanowa przedstawiany jest w stroju pontyfikalnym z pastorałem. Jego atrybutami są: miecz i palma męczeńska. Bywa także ukazywany z orłem – godłem Polski.
Czy wiesz, że…
od procesu kanonizacyjnego Stanisława ze Szczepanowa wprowadzona została praktyka „adwokata diabła” (łac. advocatus diaboli), którego zadaniem było wyciąganie na jaw wszystkich niejasności i zarzutów przeciw kanonizacji?
Modlitwa do św. Stanisława ze Szczepanowa
Wszechmogący Boże, święty Stanisław, biskup, nieustraszenie broniąc Twojej chwały, padł pod ciosami prześladowców, spraw, abyśmy za jego wstawiennictwem, aż do śmierci trwali w nienaruszonej wierze. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Patronat
Święty Stanisław ze Szczepanowa jest patronem Polski, archidiecezji: gdańskiej, gnieźnieńskiej, krakowskiej, poznańskiej, warszawskiej, diecezji: chełmińskiej, lubelskiej, płockiej, sandomierskiej, tarnowskiej, „chrześcijańskiego ładu moralnego”.
Galeria zdjęć
