biskup
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
8 czerwca
Życiorys św. Wilhelma Fitzherberta
Święty Wilhelm Fitzherbert (znany także jako Wilhelm z Yorku lub Wilhelm z Thwayt) urodził się na przełomie XI i XII wieku w Anglii. Był synem księcia Eberta z Winchester i Emmy, przyrodniej siostry króla Anglii – Stefan. Niestety historia przekazała nam bardzo mało wiadomości dotyczących życia św. Wilhelma.
Wiemy, że wcześnie przyjął święcenia kapłańskie, a dzięki swym talentom już przed rokiem 1114 objął funkcję skarbnika katedry w Yorku. Niecałe 25 lat później, w 1140 roku, w tej samej katedrze nadano mu godność arcybiskupią. Ten wybór spowodował jednak spory i konflikty, które towarzyszyły Wilhelmowi do końca życia.
Otóż cystersi z lokalnego klasztoru chcieli, by tron arcybiskupa Yorku przypadł jednemu z nich – Henrykowi Murdacowi. Oskarżyli więc przed papieżem króla Stefana, że to on wymusił elekcję Wilhelma, któremu z kolei zarzucili rozwiązłość i korupcję. Papież Eugeniusz III nie zorientowany w sytuacji zawiesił Wilhelma karnie w urzędzie. Na jego zaś miejsce wyznaczył wspomnianego wcześniej opata i posłał mu paliusz. Wilhelm, pozbawiony w sposób krzywdzący swojej stolicy, napiętnowany jako intruz, nie walczył o swoje prawa, ale z pokorą przyjął wyrok i udał się na dobrowolną banicję do swojego krewnego, króla Sycylii, Rogera.
Dopiero w roku 1153, kiedy zmarł Eugeniusz III i Henryk Murdac – metropolita Yorku, Wilhelm za radą swego wuja udał się do Rzymu by tam przedstawić swoją sytuację. Nowy papież, Atanazy IV, przyznał mu pełne prawa do stolicy metropolitalnej i wręczył mu paliusz. W 1154 roku Wilhelm powrócił do Yorku witany entuzjastycznie przez swoich wiernych. Radość jednak nie trwała długo, gdyż jeszcze tego samego roku Wilhelm Fitzherbert zapadł na śmiertelną chorobę i zmarł 8 czerwca 1154 roku.
Tak nagła śmierć sprowadziła podejrzenie, że został on otruty. Nie przeprowadzono jednak śledztwa. Wilhelm został pochowany w katedrze w opinii świętości. Ze względu na ogromną wiarę i poświęcenie został kanonizowany przez Honoriusza III, już w kilkadziesiąt lat po śmierci, w 1227 roku. W roku 1284 ciało Wilhelma przeniesiono do nowego grobowca, który umieszczono na nawie głównej katedry. Niestety, relikwie zniszczono w XVI wieku, kiedy to Henryk VIII ogłosił się głową Kościoła w Anglii.
Modlitwa do św. Wilhelma Fitzherberta
Wszechmogący Boże, przez wspomnienie świętego Wilhelma, który doznał w życiu tylu niesprawiedliwości, naucz nas wybaczać nieprzyjaciołom naszym i nigdy nikogo nie oskarżać, gdyż wiemy, że sami jesteśmy grzeszni. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.