biskup
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
8 czerwca
Życiorys św. Medarda z Noyon
Święty Medard z Noyon urodził się na początku VI wieku w Salency we Francji. Jego rodzicami byli szlachcic Nektard (Nectardus) i Protagia, pochodząca z Galii Narbońskiej. Kształcił się w Saint-Quentin i został wyświęcony na kapłana w wieku trzydziestu trzech lat. Medard miał brata bliźniaka, św. Gildarda, który pełnił funkcję biskupa Rouen.
W 530 roku, po śmierci biskupa Vermand, Alomera, Medard został wybrany jego następcą. Święcenia biskupie otrzymał z rąk św. Remigiusza z Reims. Już rok później przeniósł stolicę biskupią do Noyon, które było najsilniejszym miastem w regionie. W 532 roku został również biskupem Tournai, istotnego ośrodka ewangelizacyjnego dla pogańskich Flamandów. Diecezje te zostały ponownie rozdzielone w 1146 roku.
Medard odbudował wiele kościołów zniszczonych podczas najazdu Hunów i był doradcą króla Chlotara I. To właśnie z jego rąk św. Radegunda z Turyngii, żona króla, otrzymała welon mniszki przed przeniesieniem się do fundacji zakonnej w Saix.
Medard zmarł 8 czerwca 545 roku w Noyon. Został pochowany przez Chlotara w kaplicy przy majątku Crouy, w pobliżu królewskiego miasta Soissons. W miejscu jego grobu powstało później opactwo benedyktyńskie pod wezwaniem św. Medarda, które zostało niemal całkowicie zniszczone w 1791 roku. Część uratowanych relikwii przeniesiono do kościoła poświęconego Medardowi w Paryżu.
Kult Medarda szybko rozprzestrzenił się w północnej Francji, docierając także do Kolonii i północnych Niemiec. Święty Grzegorz z Tours i św. Wenancjusz Fortunat wspominali o nim dość szczegółowo. W ikonografii Medard z Noyon przedstawiany jest w stroju biskupa lub jako chłopiec chroniony przez orła nad głową. Jego atrybutami są mitra, pastorał, dwa konie, księga, gołąb, owca i osioł.
Medard zapoczątkował zwyczaj koronowania wieńcem z róż najpobożniejszej i najcnotliwszej panny (rosiere) w swoim rodzinnym Salency. Wybrana dziewczyna była wprowadzana do kościoła na uroczystą Mszę św. przez orszak złożony z dwunastu dziewcząt i dwunastu chłopców. Po nieszporach otrzymywała wieniec z dwunastu róż z niebieską wstążką, srebrny pierścień i roczne stypendium. Tradycja ta jest ciągle żywa, a dzień koronacji przypada 8 czerwca, na wspomnienie św. Medarda.
Znana jest też legenda, która głosi, że młody Merard przechadzał się pewnego dnia wśród pól, gdy nagle rozpętała się gwałtowna burza z silnym deszczem. Nagle obok młodzieńca pojawił się olbrzymi orzeł, który rozpostarł szeroko skrzydła, chroniąc go przed przemoknięciem. To opowiadanie sprawiło, że po dziś dzień chłopi modlą się przez jego wstawiennictwo o suszę na czas sianokosów. Proszą także o urodzaj i dobre zbiory, zarówno na polach jak i w winnicach. A ponieważ na wielu przedstawieniach ikonograficznych Medard jest też uważany za patrona i opiekuna ludzi dotkniętych bólem zęba.
Patronat
Święty Medard z Noyon jest patronem jeńców, browarników, rolników, chłopów, ogrodników, chorych psychicznie, winnic, dobrych zbiorów; wzywany w obronie przed złą pogodą, bólem zębów, bezpłodnością; broni przed obłędem i szaleństwem.
Przysłowia ze św. Medardem
„Gdy deszcze w świętego Medarda padają, do dni czterdziestu częstokroć trwają”.
„Gdy Medard z deszczem przybywa, tak samo jest i w żniwa”.
„Gdy się Medard rozpłacze, a Jan nie utuli, popłacze pewnie aż do Urszuli”.
„Jaki Medard dzień obwieści, takich będzie dni czterdzieści”.
„Medard cztery niedziele podobne do siebie ściele”.
Modlitwa do św. Medarda z Noyon
Boże, Ty napełniłeś świętego Medarda, biskupa, duchem prawdy i miłości do kierowania Twoim ludem, spraw, niech przykład i modlitwy świętego Medarda, przyczynią się do naszego postępu. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.