dziewica, założycielka urszulanek unii rzymskiej OSU
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
27 stycznia
Życiorys św. Anieli Merici
Święta Aniela Merici urodziła się w roku 1474, w ubogiej rodzinie w Desenzano del Garda (Włochy). W młodym została sierotą, a jej wychowaniem zajął się wuj. Prowadziła już wówczas głębokie życie duchowe, wypełnione modlitwą i pokutą. Wstąpiła do III Zakonu św. Franciszka. Po śmierci wuja powróciła do rodzinnego Desenzano, by następnie udać się do Brescii. Miała już wówczas ponad 40 lat.
Należąc do bardzo rozwiniętego wówczas ruchu Del Divino Amore, który miał za cel odrodzenie religijne członków i wniesienie zbawczego fermentu w otoczenie, podjęła pracę charytatywną. Stowarzyszeni zbierali się w określonych dniach na modlitwę i rozmowy duchowe; zaprawiali się do praktykowania cnót ewangelicznych, a przede wszystkim do uczynków miłosierdzia chrześcijańskiego. Odwiedzali więc szpitale, fundowali przytułki dla sierot i opuszczonych oraz zakłady i szkoły dla ubogiej młodzieży. Duszą tego ruchu stała się Aniela. Niebawem zdobyła sobie taki autorytet, że cała elita miasta schodziła się do jej ubogiej izby przy kościele św. Afry.
Towarzystwo w Wenecji zaproponowało jej, aby objęła kierownictwo nad wszystkimi jego dziełami miłosierdzia. Również papież Klemens VII zaproponował Anieli, by zechciała zaopiekować się dziełami dobroczynnymi w Wiecznym Mieście. Dla uproszenia sobie światła Bożego Aniela udała się w roku 1524 z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Kiedy znalazła się na Krecie, omal że nie utraciła zupełnie wzroku. Na szczęście schorzenie minęło. W następnym roku udała się w charakterze pątniczki do Rzymu, by uzyskać jubileuszowy odpust. Po powrocie do Brescii musiała chwilowo opuścić miasto, gdyż najechały je wojska cesarza Karola V. Zajęły one wówczas Italię, szerząc dokoła spustoszenie. Święta tułała się po różnych miastach, wykorzystując konieczne podróże do mobilizacji dusz ofiarnych dla wielkiej akcji apostolatu Del Divino Amore.
Aniela prowadziła życie pełne modlitwy i wyrzeczenia. Trzeźwa obserwacja oraz pogłębione życie duchowe doprowadziły ją do poszukiwania nowych dróg duchowości w chrześcijaństwie. Wśród skromnych posług, jakie wykonywała, umiała odnaleźć nową rolę kobiety w społeczeństwie przekształconym przez Odrodzenie. Podjęła pracę wychowawczą, uważając, „iż nieład w społeczeństwie wywodzi się z nieładu w rodzinie”.
Kiedy nastał już pokój, powróciła do Brescii i tam założyła nową rodzinę zakonną sióstr urszulanek. Ułożyła regułę spisaną w 12 rozdziałach, którą zatwierdził wikariusz generalny diecezji 8 sierpnia 1536 roku, a w 1544 roku, już po śmierci Anieli regułę zatwierdził papież Paweł V. Pierwsza kapituła generalna odbyła się 8 marca 1537 roku. Aniela została na niej wybrana pierwszą przełożoną generalną.
Urszulanki, nie wyróżniając się strojem, nie będąc zamknięte w klauzurze, poświęcają się wychowaniu dziewcząt, przyszłych matek. Swoim zakonnicom Aniela kazała „iść w lud”. Stworzyła nowy model apostołowania w Kościele. Dała początek ogromnej liczbie rodzin zakonnych czynnych, które tak wiele dobra czynią do dziś. Zajęła się głównie dziewczętami – również w tym jej dzieło okazało się opatrznościowe. Dotychczas bowiem zajmowano się przede wszystkim młodzieżą męską. Nie mając elementarnego wykształcenia, Aniela posiadała wyjątkową inteligencję i wielką mądrość. Pod jej duchowym wpływem pozostawała poważna część elity ówczesnych Włoch. Nazywano ją powszechnie „matką”. Tego tytułu używał wobec niej sam książę Mediolanu – Sforza.
Aniela zmarła 27 stycznia 1540 roku. Pochowano ją w pobliskim kościele św. Afry, gdzie do dnia dzisiejszego jej ciało spoczywa w kryształowej trumnie na ołtarzu poświęconym jej czci. Aniela Merici została beatyfikowana w 1768 roku przez papieża Klemensa XIII, a kanonizowana w roku 1807 przez Pisa VII. W ikonografii Święta przedstawiana jest w habicie urszulanki z białą chustą na szyi.
Dziś istnieją trzy gałęzie rodziny urszulańskiej: Zakon Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej (urszulanki OSU), Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Maryi Panny Niepokalanej z Gandino (urszulanki OMVI), Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego (urszulanki USJK, urszulanki szare).
Myśli św. Anieli
„O Panie, rozjaśnij ciemności mego serca i spraw, abym była gotowa raczej umrzeć niż Ciebie obrazić”.
„Panie, kiedy myślę o tych wszystkich, którzy Cię nie znają i którym nie zależy na Twojej miłości, serce mi pęka i chętnie – gdybym tylko mogła – przelałabym własną krew, aby rozjaśnić ślepotę ich umysłów”.
Modlitwa do św. Anieli
Boże miłości i pokoju, Ty powołałeś w swoim Kościele świętą Anielę, aby dała przykład życia całkowicie oddanego chwale Twojego Majestatu i dobru dusz, spraw niech nami zawsze kieruje miłość ku Tobie i pragnienie zbawienia ludzi. Przez Jezusa Chrystusa. Amen.
Patronat
Święty Aniela Merici jest patronką urszulanek.