Bronisław Markiewicz

kapłan, zakonnik, założyciel

Wspomnienie w Martyrologium Romanum:

29 stycznia

w Polsce wspomnienie:

30 stycznia

Życiorys św. Bronisława Markiewicza

Błogosławiony Bronisław Markiewicz urodził się 13 lipca 1842 roku w miasteczku Pruchnik koło Jarosławia w Małopolsce. Cztery dni później został ochrzczony w miejscowym kościele parafialnym i otrzymał dwa imiona: Bronisław Bonawentura. Rodzina Markiewiczów była bardzo pobożna i dbała o rozwój duchowy swych dzieci, których mieli łącznie jedenaścioro.

Mimo to osiemnastoletni Bronisław przeżył kryzys wiary o czym sam potem pisał: O Boże niewidzialny, jakże szczęśliwy czułem się w moich latach dziecięcych, gdy bez żadnej wątpliwości klękałem codziennie do modlitwy i nazywałem Cię Ojcem. Dziś ludzie uczeni mówią mi, że nie ma Boga, a prawdy religijne nie są zgodne z rozumem. Ta modlitwa, z początku cicha, przemieniła się w końcu w błagalny krzyk rozdartej wątpliwościami duszy: „Jeżeli jesteś Boże, daj mi się poznać! Prawdo nieomylna, niech Cię poznam! Choćby tylko na chwilę Cię zobaczyć, a potem niech umrę!

W tej chwili, jak wspomina po latach ksiądz Markiewicz, Pan Bóg napełnił go wielką światłością wewnętrzną, która sprawiła, że uwierzył we wszystko, co Kościół do wierzenia podaje i jeszcze tego samego dnia wyspowiadał się z całego życia. Tego depozytu wiary strzegł już przez całe swe życie. Wiara w Pana Jezusa, iż mnie posyła, da mi wszystko złe przetrwać i zwyciężyć – czytamy w jego Zapiskach. Wierzył, że mimo wielu burz i przeciwności nic złego mu się nie stanie jeśli tylko będzie blisko Jezusa.

Pobyt w seminarium

W 1863 roku po złożeniu matury wstąpił do Seminarium Duchownego w Przemyślu. 8 grudnia tegoż roku, w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, doznał nadprzyrodzonej łaski umocnienia w powołaniu. W swoich Zapiskach to wydarzenie opisał w dwóch słowach: Oglądałem Maryję.

Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa Manastyrskiego 15 września 1867 roku w Przemyślu. Następnie został skierowany jako do pracy wikariusz w parafii Harta, a w 1870 roku został przeniesiony na wikariusza w katedrze w Przemyślu. Tam zajął się katechizacja dzieci i młodzieży. Długie godziny spędzał także w konfesjonale. W tym czasie w Przemyślu wybuchła epidemia cholery. Ks. Markiewicz zajął się doraźną pomocą chorym, zorganizował kuchnię polową, a dla dotkniętych cierpieniem miał zawsze słowo pokrzepienia. Celem pogłębienia wiedzy i przygotowania się do skuteczniejszej pracy wśród młodzieży podjął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie na wydziale filozofii, a następnie przenosi się na Uniwersytet Jagielloński do Krakowa. Jednak w ciągu roku akademickiego zostaje odwołany ze studiów przez ordynariusza przemyskiego i poświęca się zupełni pracy duszpasterskiej w nowo utworzonej parafii Gać, a następnie w parafii w Błażowej, gdzie w czynie społecznym buduje pierwszy szpitalik lokalny, a w obronie przed wyzyskiem organizuje rodzimy przemysł tkacki. W roku 1882 zostaje powołany do Seminarium Duchownego w Przemyślu na profesora homiletyki i teologii pastoralnej.

Poszukiwanie drogi zakonnej

Trzy lata później, za zgodą ordynariusza przemyskiego biskupa Łukasza Sołeckiego, wyjeżdża do Włoch, aby wstąpić do zakony zajmującego się opuszczoną młodzieżą i duszpasterstwem wśród biednego ludu. Na krótko zatrzymuje się u Teatynów w Rzymie, po czym jedzie do Turynu gdzie spotyka się ze św. Janem Bosko i prosi go o przyjęci go Zgromadzenia.

1 stycznia 1886 roku rozpoczyna nowicjat w San Benigno Canavese, a 25 marca 1887 roku składa profesję wieczystą na ręce ks. Jana Bosko. Od niego otrzymuje opisy proroczych snów, wśród których uderzają go teksty, mówiące o znaczeniu dewizy powściągliwość i praca. Bronisław Markiewicz jako zakonnik pełnił obowiązki wychowawcy, wykładał teologię i pomagał w duszpasterstwie. Przez pewien okres czasu uczył teologii księcia Augusta Czartoryskiego, przyjętego do Zgromadzenia przez ks. Jana Bosko.

W tym samym roku ukazała się we Lwowie drukiem pierwsza rozprawa ks. Markiewicza Trzy słowa do starszych w narodzie polskim, napisana przez niego jeszcze w Polsce. Autor uzasadnia w niej pilną potrzebę katechizacji, porusza problem rozwoju kultury narodowej i odpowiedzialności społecznej.

31 stycznia 1888 roku umiera założyciel salezjanów – ks. Jan Bosko. Markiewicz przebywa w tym czasie w Turynie jako profesor zakonnej młodzieży salezjańskiej i jest obecny przy śmierci świętego i bierze udział w jego pogrzebie. W 1890 roku Markiewicz zapada ciężko na gruźlicę. Dzięki roztropnej kuracji i ufności w pomoc Bożą wraca jednak do zdrowia. Lekarze zalecają jednak zmianę środowiska i klimatu i proponują wyjazd do Ojczyzny.

Pierwszy salezjanin na ziemi polskiej

24 marca 1892 roku za zgodą przełożonych zakonnych udaje się więc do Polski i obejmuje parafię w Miejscu, nazwanym później przez niego Miejscem Piastowym. Już w pierwszych tygodniach pobytu zaczyna na tworzyć na plebani pierwsze schronisko dla sierot i dzieci opuszczonych. Powstają także szeroko później znane w kraju i za granicą warsztaty rzemieślnicze dla biednej młodzieży oraz pierwsze klasy gimnazjalne dla kandydatów do Zgromadzenia. W 1895 istniał już dom zakonny, w którym razem z ks. Markiewiczem żyło kilku kleryków. W księdzu Markiewiczu jednak ciągle dojrzewa myśl założenia nowego zgromadzenia.

W 1898 roku powstaje Towarzystwo Powściągliwość i Praca. Markiewicz zaczyna wydawać także miesięcznik Powściągliwość i Praca, który stanowi oficjalny organ ukonstytuowanego Towarzystwa. W 1898 ukazuje się w Krakowie drukiem książka O wymowie kaznodziejskiej, stanowiąca owoc przemyśleń, własnych doświadczeń i pracy dydaktycznej ks. Markiewicza, głównie z okresu jego wykładów homiletyki w przemyskim Seminarium Duchownym.

Nowe zgromadzenia zakonne

W październiku 1899 roku pierwsi uczniowie ks. Markiewicza rozpoczynają studia teologiczne na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Od tego czasu ożywia się kult św. Michała Archanioła. W 1903 roku zostaje utworzony zakład wychowawczy w Pawlikowicach koło Krakowa, a dwaj neoprezbiterzy, pierwsi wychowankowie ks. Markiewicza, wyjeżdżają do Stanów Zjednoczonych. W roku 1908 ukazało się drukiem pierwsze wydanie dramatu Bój bezkrwawy, w którym Markiewicz zapowiada bliskie wojny mordercze o szerokim zasięgu, mówi o rzeszach sierot wymagających opieki, a także o szczególnej roli Polski, gdy zachowa wierność zasadom wiary i dodaje: Najwyżej zaś Pan Bóg was wyniesie kiedy dacie światu wielkiego Papieża.

Dzięki staraniom ks. Markiewicza i zapobiegliwości członkiń gałęzi żeńskiej Towarzystwa dochodzi do budowy dużego zakładu murowanego dla dziewcząt ubogich i przyszłego macierzystego domu Sióstr Michalitek.

W grudniu 1911 roku Markiewicz ciężko zachorował. Zmarł 29 stycznia 1912 roku w otoczeniu swoich najbliższych współpracowników i wychowanków nie doczekawszy się zatwierdzenia Zgromadzenia. Dopiero 29 września 1921 roku biskup krakowski Adam Stefan Sapieha wydał dekret erekcyjny Zgromadzenia św. Michała Archanioła, natomiast 15 czerwca 1966 roku Zgromadzenie zostało zatwierdzone na prawie papieskim. W 1958 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny Bronisława Markiewicza. 2 lipca 1994 roku został promulgowany dekret o heroiczności cnót Sługi Bożego, a 21 kwietnia 2004 roku Komisja Lekarska zatwierdziła cud uzdrowienia przez przyczynę ks. Bronisława Markiewicza. 19 czerwca 2005 roku w Warszawie, podczas uroczystej Mszy św. zwieńczającej obchody Krajowego Kongresu Eucharystycznego, Jego Ekscelencja Kardynał Józef Glemp Prymas Polski, zaliczył w poczet błogosławionych Czcigodnego Sługę Bożego ks. Bronisława Markiewicza Założyciela Zgromadzeń św. Michała Archanioła.

Spuścizna literacka bł. Bronisława

Błogosławiony pozostawił po sobie znaczną spuściznę literacką. Oprócz wspomnianych już dzieł napisał także: Przewodnik dla młodzieży opuszczonej, Zapiski dotyczące życia wewnętrznego, Ćwiczenia duchowne. Wiele jego artykułów i kazań ukazało się drukiem w miesięczniku Powściągliwość i Praca, który wydawany jest po dziś dzień.

Przepowiednia Bronisława Markiewicza

Wy, Polacy, przez niniejszy ucisk oczyszczeni i miłością wspólną silni, nie tylko będziecie się wzajem wspomagali, nadto poniesiecie ratunek innym narodom i ludom, nawet wam niegdyś wrogim, i tym sposobem wprowadzicie dotąd niewidziane braterstwo ludów. Bóg wyleje na was wielkie łaski i dary, wzbudzi między wami ludzi świętych i mądrych i wielkich mistrzów, którzy zajmą zaszczytne stanowiska na kuli ziemskiej. Języka waszego będą się uczyć w uczelniach na całym świecie. Cześć Maryi i Najświętszego Sakramentu zakwitnie w całym narodzie polskim. Szczególnie przez Polaków Austria podniesie się i stanie się federacją ludów. A potem na wzór Austrii ukształtują się inne państwa. Najwyżej zaś Pan Bóg was wyniesie, kiedy dacie światu WIELKIEGO PAPIEŻA. Ufajcie przeto w Panu, bo dobry jest, miłosierny i nieskończenie sprawiedliwy… (B. Markiewicz, Bój bezkrwawy, Miejsce Piastowe 1913)

Myśli bł. Bronisława Markiewicza

„Miłość Boża nie zasadza się na przyjmowaniu darów Bożych, ale na służeniu Bogu. Nie idziemy na modlitwę dla słodkości; ale aby się Bogu podobać, Jego miłować i Jemu służyć. Pociecha na modlitwie jest tylko małym pokrzepieniem w podróży do wieczności.”

„Jedynie Bóg zasługuje, aby Go coraz lepiej poznawać, miłować i tylko Jemu służyć. Tylko Jemu powinniśmy ofiarować swoją bezgraniczną miłość”.

„Każdy zaś, kto miłuje, nie miłuje w innym celu, jak tylko po to, aby być wzajemnie miłowany. Człowiecze, kimkolwiek jesteś, skoro poznałeś miłość, jaką pałał Bóg ku tobie, stawszy się człowiekiem, kiedyż i ty zaczniesz Go miłować?”

„Pan Jezus miłuje nas więcej, aniżeli jakikolwiek syn kocha matkę i niż jakakolwiek matka miłuje syna – do tego stopnia, że chętnie umarłby za każdą duszę zagrożoną potępieniem, gdyby tylko była godna przyjęcia daru odkupienia.”

„Miłość jest największą potęgą człowieka, która może wszystko zwyciężyć”.

„Dopiero, gdy modlitwa na skrzydłach postu i jałmużny wzniesie się przed tron Najwyższego, sprowadzi zmiłowanie Pańskie”.

„Pokora prowadzi ludzi do współpracy z myślą i wolą Bożą, do wznoszenia budowy gmachu społecznego. Gdzie brakuje pokory, tam wygasa miłość bliźniego.”

„Nie uczynię żadnego kroku bez celu. Moim przeznaczeniem i celem – kochać, czcić i służyć Panu Bogu, bo na to mnie z nicości wyprowadził”.

„Jest rzeczą pewną, iż kto się przyzwyczai odmawiać sobie dozwolonych uciech, ten z wielką łatwością powstrzyma się także od niedozwolonych”.

„Praca jest potrzebna dla utrzymania życia, potrzebna dla zdrowia, potrzebna dla utrzymania moralności, potrzebna do szczęścia ludzkiego”.

„Wytrwałość osiąga się przez troskę o rzeczy najdrobniejsze: unikanie grzechów powszednich, podnoszenie się natychmiast z upadków”.

Czego uczy nas bł. Bronisław dziś?

Błogosławiony ks. Bronisław Markiewicz uczy nas przede wszystkim stylu życia opartego na powściągliwości i pracy. Człowieka powściągliwego cechują: uczciwość, wstrzemięźliwość, trzeźwość, łagodność, cichość, pokora, wstydliwość, panowanie nad popędami i pokusami, umiarkowanie w grach i zabawach. Pracy człowiek powinien poświęcić całe swoje życie. Chodzi tu o pracę w szerokim tego słowa znaczeniu – fizyczną, umysłową i duchową. Przy czym rozwój ten powinien być zrównoważony.

Modlitwa do bł. Bronisława

Wszechmogący i miłosierny Boże, Ty wybrałeś błogosławionego Bronisława, kapłana, na opiekuna ubogich dzieci i młodzieży, spraw prosimy, byśmy zachęceni przykładem jego pracowitego i powściągliwego życia mogli wiernie pełnić Twoją świętą wolę. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Modlitwa o kanonizację bł. Bronisława Markiewicza

Wszechmogący wieczny Boże, który czynisz ludzi narzędziem Twej niewyczerpanej dobroci, pokornie Cię prosimy o kanonizację Twojego sługi, błogosławionego Bronisława, kapłana, za jego troskę o zbawienie bliźnich, a zwłaszcza dzieci opuszczonych. Udziel nam za jego wstawiennictwem łaski (wymień swoją prośbę), o którą niegodni Cię prosimy. Amen.

Litania do bł. Bronisława Markiewicza

Kyrie eleison. Chryste eleison. Kyrie eleison.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas
Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, jedyny Boże,

Święta Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami.
Święty Michale Archaniele,
Aniele Stróżu Polski,
Błogosławiony Bronisławie Markiewiczu,
Założycielu Zgromadzeń Michalickich,
Ufny czcicielu aniołów i świętych,
Wzorze gorliwości kapłańskiej,
Perło pokory,
Miłośniku modlitwy,
Czcicielu Eucharystii,
Oddany Niepokalanej Matce,
Apostole dobroci,
Krzewicielu miłosierdzia,
Przykładzie powściągliwości i pracy,
Wzorze cierpliwości,
Wychowawco dzieci i młodzieży,
Pocieszycielu odrzuconych,
Duszpasterzu opuszczonych,
Przykładzie posłuszeństwa,
Zatroskany o Ojczyznę,

Abyśmy wzrastali w wierze, nadziei i miłości, módl się za nami.
Abyśmy w bezkrwawym boju walczyli o zbawienie dusz,
Abyśmy umieli składać siebie w ofierze,
Abyśmy zwalczali wady i nałogi osobiste, narodowe i społeczne,
Abyśmy doskonalili się w cnocie pokory i posłuszeństwa,
Abyśmy odznaczali się wrażliwością serca,
Abyśmy bronili tożsamości narodu naszego,
Abyśmy byli wierni Bogu i Kościołowi,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

P. Błogosławiony Bronisław całe życie poświęcił służbie dzieciom.
W. Zasłużył na wieniec chwały i wyżyny nieba.

Módlmy się

Wszechmogący wieczny Boże, który pozwalasz ludziom być narzędziem Twej niewyczerpanej dobroci, spraw, abyśmy na wzór błogosławionego Bronisława wiernie Tobie służyli i całym sercem byli oddani sprawie zbawienia dusz ludzkich. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Galeria zdjęć