ewangelista
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
18 października
[ez-toc]
Życiorys św. Łukasza Ewangelisty
Święty Łukasz Ewangelista, według historyka Euzebiusza z Cezarei, urodził się w Antiochii Syryjskiej. To wielkie wówczas miasto słynęło z nauki i ożywionego życia kulturalnego. Łukasz zdobył tam wykształcenie humanistyczne i zawodowe jako lekarz. Był poganinem. Skoro jednak poznał Chrystusa, zaraz przyjął chrzest i został członkiem gminy chrześcijańskiej w Antiochii.
Należał do ludzi wykształconych i doskonale obeznanych z ówczesną literaturą. Świadczy o tym jego piękny język grecki, kronikarska dokładność informacji i umiejętność zdobywania źródeł. Swoją pracę apostolską rozpoczął jako uczeń i towarzysz św. Pawła Apostoła w jego podróżach misyjnych. Nie opuszczał swojego mistrza nawet wtedy, gdy ten był więziony. W Rzymie spotkał św. Marka Ewangelistę. Starannie przestudiował jego Ewangelię i sam zaczął pisać Ewangelię. Łukasz jest także autorem Dziejów Apostolskich, w których opisał pracę apostołów po wniebowstąpieniu Chrystusa, zwłaszcza działalność Apostołów Piotra i Pawła.
Nie wiemy, co działo się z Łukaszem po męczeńskiej śmierci św. Pawła. Najbardziej prawdopodobne jest, że zmarł w Beocji (północna Grecja) w wieku 84 lat. Jego relikwie w 357 roku przeniesiono do Konstantynopola, a w XIII wieku do Padwy.
Łukasz w swojej Ewangelii podaje wiele szczegółów, których nie znajdziemy u pozostałych ewangelistów. Jako jedyny przekazał scenę zwiastowania i narodzenia Jana Chrzciciela i Jezusa, nawiedzenie św. Elżbiety, pokłon pasterzy, ofiarowanie Jezusa i znalezienie Go w świątyni. On także przekazał pierwsze wystąpienie Jezusa w Nazarecie i próbę zamachu na Jego życie, wskrzeszenie młodzieńca z Nain, opowiadanie o jawnogrzesznicy w domu Szymona faryzeusza, o posługiwaniu pobożnych niewiast, zapisał okrzyk niewiasty: Błogosławione łono, które Cię nosiło, gniew Apostołów na miasto w Samarii, rozesłanie 72 uczniów oraz przypowieści: o miłosiernym Samarytaninie, o nieurodzajnym drzewie, o zaproszonych na gody weselne, o zgubionej owcy i drachmie, o synu marnotrawnym, o przewrotnym włodarzu, o bogaczu i Łazarzu. Przekazał nam scenę uzdrowienia dziesięciu trędowatych i nawrócenie Zacheusza.
Bardzo cennym dokumentem są także Dzieje Apostolskie. Jest to bowiem jedyny dokument o początkach Kościoła, mówiący o tym, co się działo po wniebowstąpieniu Jezusa. Ponieważ w wielu wypadkach Łukasz sam był uczestnikiem opisywanych wydarzeń, związanych z podróżami apostolskimi św. Pawła, dlatego przekazał ich przebieg z niezwykłą sumiennością.
Św. Łukasz według legendy malował portrety Jezusa, apostołów, a zwłaszcza Maryi, Matki Bożej. Jeden z nich, jak opisuje Teodor Lektor z VI wieku, cesarzowa Eudoksja, żona Teodozego II Wielkiego, zabrała z Jerozolimy i przesłała św. Pulcherii, siostrze cesarza. Według innej opowieści kopią jednego z obrazów św. Łukasza jest ikona Matki Bożej Częstochowskiej.
W ikonografii św. Łukasz Ewangelista prezentowany jest jako młodzieniec o ciemnych, krótkich, kędzierzawych włosach, w tunice. Sztuka zachodnia ukazuje go z tonsurą lub łysiną, czasami bez zarostu. Bywa przedstawiany, gdy maluje obraz. Jego atrybutami są: księga, paleta malarska, przyrządy medyczne, skalpel, wizerunek lub figura Matki Bożej, wół, zwój.
Patronat
Święty Łukasz Ewangelista jest patronem Hiszpanii, miasta Achai, lekarzy, chirurgów, notariuszy, rzeźbiarzy, malarzy, złotników, rzeźników, introligatorów i hafciarzy.
Modlitwa do św. Łukasza Ewangelisty
Panie Boże, Ty wybrałeś świętego Łukasza, aby przez swoje słowa i pisma objawił misterium Twojej miłości do ubogich, spraw, niech Twoi wyznawcy mają jedno serce i jedną duszę, a wszystkie ludy niech oglądają Twoje zbawienie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Galeria zdjęć
