pustelnik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
10 stycznia
Życiorys św. Pawła z Teb
Święty Paweł urodził się w 228 roku w Tebach (Egipt). Jego żywot znamy tylko z jednego źródła – życiorysu, który napisał św. Hieronim w latach 374-379. Pochodził z zamożnej rodziny. Pierwsze lata spędził szczęśliwie w domu rodzinnym. Otrzymał gruntowne wykształcenie humanistyczne zarówno w kulturze greckiej jak i egipskiej. Cechował się otwartym usposobieniem i jako chrześcijanin szczerą miłością Jezusa Chrystusa. Wcześnie jednak został sierotą. Po śmierci rodziców, w młodzieńczym wieku stał się wraz z zamężną już siostrą właścicielem dużego spadku. Gdy rozpoczęły się prześladowania Dioklecjana Paweł miał około 16 lat.
Dowiedziawszy się, że jego zięć – poganin, z powodu jego bogactwa planuje wydać go w ręce prześladowców, Paweł porzucił wszystko, co posiadał, odszedł na pustkowie i zamieszkał w jaskini. W jej pobliżu odnalazł źródło i potężną palmę. Jej owoce mogły stanowić pokarm i zarazem cień drzewa służył jako ochrona przed pustynnymi upałami. Po dwóch latach prześladowania ustały, lecz święty postanowił pozostać w zaciszu pustelni. Spędził tam samotnie resztę swego długiego życia – prawie 90 lat.
Przez cały ten czas zanosił do Boga swe gorące modlitwy, żywiąc się tylko daktylami i chlebem, który przynosił mu kruk. Nagość swego ciała od chłodu chronił jedynie palmowymi liśćmi. Pod koniec życia miał go odwiedzić św. Antoni pustelnik.
Paweł zmarł mając 113 lat w 341 roku. Wedle tradycji, odchodził z tego świata powierzając się Bogu w modlitwie w pozycji klęczącej z rękoma uniesionymi ku górze. Gdy Antoni przyszedł do niego po raz drugi z płaszczem, znalazł już tylko zwłoki. Zawinął je w ofiarowany przez biskupa Atanazego płaszcz i odprawił modlitwy pogrzebowe. Miał jednak problem z wykopaniem grobu, aby pochować zmarłego. Wtedy, jak głosi legenda, pojawiły się dwa lwy, które łapami pomogły w wygrzebaniu potrzebnego dołu. W XII wieku znaleziono rzekomo relikwie św. Pawła i przeniesiono najpierw do Konstantynopola, potem do Wenecji, a w końcu na Węgry do Budapesztu, o co zadbali węgierscy paulini.
Świętego Pawła z Teb wspominano w martyrologiach zachodnich 10 stycznia. Potem przeważył termin późniejszy, to jest 15 stycznia. W tym dniu oraz 5 stycznia wymieniały Pawła greckie księgi liturgiczne. Najnowsze Martyrologium Romanum wróciło do pierwotnej daty i wspomina go w dniu 10 stycznia.
Paweł jest historycznie pierwszym pustelnikiem chrześcijańskim, którego znamy z imienia. Dlatego otrzymał zaszczytny przydomek Pierwszego Pustelnika. Kościół nadał uroczyście mu ten tytuł podczas kanonizacji, która miała miejsce w 491 roku w Rzymie, za pontyfikatu papieża Gelazego I.
W ikonografii Paweł Pustelnik przedstawiany jest w tkanej sukni z liści palmowych. Jego atrybuty to: kruk z chlebem w dziobie, lew kopiący grób, przełamany chleb.
Czego uczy nas św. Paweł z Teb dziś?
Święty Paweł z Teb uczy nas przede wszystkim wielkiej ufności Bogu, takiej jakiej uczy sam Jezus gdy mówi: Starajcie się naprzód o królestwo i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane. Nie troszczcie się więc zbytnio o jutro, bo jutrzejszy dzień sam o siebie troszczyć się będzie (Mt 6, 33-34).
Modlitwy do św. Pawła
Boże, Ty sprawiłeś, że święty Paweł nasz Ojciec na pustyni osiągnął świętość, daj przez jego wstawiennictwo, abyśmy rozwijając w sobie ducha modlitwy i służby, zbliżali się w miłości do Ciebie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Święty Pawle, pustelniku Boży, który porzuciłeś świat dla kontemplacji i modlitwy, strzeż mnie i moich bliskich przed pokusami dnia codziennego i materialnym blichtrem, który często potrafi przysłonić sprawy dla człowieka najważniejsze. Czuwaj nad nami, byśmy nie zapomnieli o cnocie skromności i pokory. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Patronat
Święty Paweł z Teb jest patronem zakonu paulinów, piekarzy i ludzi tkających dywany.