kapłan, zakonnik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
4 lutego
Życiorys św. Gilberta z Sempringham
Święty Gilbert urodził się około 1083 roku w Sempringham (Anglia), w dość zamożnej rodzinie. Wysłany do Francji w celu zdobycia wyższego wykształcenia, zdecydował się podjąć studia teologiczne. Do Anglii powrócił bogaty w kulturę, mądrość, ale także cnotę i pobożność oraz z wielkim pragnieniem poświęcenia się życiu zakonnemu. Po swym ojcu, rycerzu normańskim, odziedziczył majątek, z którego miał czerpać fundusze na swój światowy sukces.
Gilbert zrezygnował jednak z wystawnego i łatwego życia i poświęcił się dziełom miłosierdzia duchowego i cielesnego. Wiódł proste życie w parafii, dzieląc się czym tylko mógł z ubogimi. Po święceniach kapłańskich pracował jako proboszcz w Sempringham.
W 1131 roku założył zakon żeński oparty o regułę benedyktyńską i ścisłą klauzurę, w 1148 roku za zgoda papieża Eugeniusza III zakon męski uformowany na modłę kanonicką, ze statutami w niejednym przypominającymi cysterskie. W ten sposób powstali gilbertyni, jedyny angielski zakon założony w średniowieczu. Zajmowali się oni prowadzeniem szpitali i schronisk dla biedaków.
Wspólnota z czasem się rozrosła liczyła 26 klasztorów. Istniały one aż do czasów Henryka VIII, który zlikwidował klasztory w Anglii. Gilbert nadał zakonowi bardzo surową regułę. W 1165 roku został aresztowany pod fałszywym zarzutem pomagania wygnanemu Tomaszowi z Canterbury. Ostatecznie jednak oczyszczono go od tego zarzutu.
Kiedy miał już 90 lat, część braci z jego zakonu zaczęła się buntować. Papież Aleksander III utrzymał jednak Gilberta na urzędzie generała zakonu. Gilbert zrezygnował ze swej funkcji bardzo późno, kiedy ślepota odebrała mu możliwość pracy i został zwykłym zakonnikiem.
Zmarł w Sempringham w 4 lutego 1189 roku dożywszy stu sześciu lat. W wyniku intensywnych starań Huberta Waltera, arcybiskupa Canterbury, został kanonizowany przez Innocentego III dnia 11 stycznia 1202 roku. Jego relikwie uroczyście przeniesiono w godne miejsce w kościele w Sempringham.
Modlitwa do św. Gilberta z Sempringham
Boże, dzięki Twojej łasce święty Gilbert wytrwale naśladował Chrystusa ubogiego i pokornego, spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy wiernie trwając w naszym powołaniu osiągnęli doskonałość, której wzór nam zostawiłeś w swoim Synu Jezusie Chrystusie. Który żyje i króluje na wieki wieków. Amen.