apostoł
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
3 maja
Wspomnienie w Polsce:
6 maja
Życiorys św. Jakuba Mniejszego
Święty Jakub Mniejszy (lub Młodszy) pochodził z Nazaretu (Palestyna). Był synem Alfeusza i Marii Kleofasowej. Początkowo był uczniem Jana Chrzciciela, a potem został powołany przez Jezusa do grona Apostołów. Jakub Mniejszy, zwany także Sprawiedliwym, był pierwszym biskupem Jerozolimy. Brał udział w sporze na temat obrzezania i utrzymywał, że dawne przepisy nie mogą być stosowane wobec ludzi przychodzących do Chrystusa.
Jakub nazwany jest także Młodszym, ponieważ został powołany po Jakubie synu Zebedeusza. Tak więc i on był kuzynem Jezusa dlatego zasłużył sobie na miano „brata Pańskiego”. Posiadamy skąpe wiadomości na jego temat. Pozostawił po sobie List, który napisał prawdopodobnie między 57 a 62 rokiem.
Złota Legenda przytacza przypisywaną mu tradycję mówiącą o tym, że jako pierwszy spośród apostołów odprawił Mszę św. wówczas, gdy został biskupem Jerozolimy. Po śmierci Jezusa uczynił ślub, że więcej już nie będzie przyjmował pokarmów, ale Zbawiciel pojawił mu się we własnej osobie, przygotował stół, wziął chleb, pobłogosławił go i podał Jakubowi, aby ten znów zaczął się odżywiać.
W 62 roku Żydzi postanowili go zabić i na wszelkie sposoby starali się go nakłonić, by zaprał się Jezusa. Kiedy im się to nie udało, strącili go z murów miejskich, kamienowali i dobili ciosami kija. Duchowość apostoła najlepiej przybliża lektura jego Listu, w którym uczy, jak chrześcijanie powinni wcielać w życie zasady przyjętej wiary. Jego pouczenia dotyczą cierpliwości w doświadczeniach, modlitwy, pobożności, ubóstwa i bogactwa, wiary i uczynków, troski o potrzebujących i chorych, stronniczości, przestrzegania przykazań, prawdziwej mądrości, przyjaźni z Bogiem, zawodności ludzkich planów, chciwości, pychy oraz grzechów języka. Autor daje również wskazówki duszpasterskie dotyczące upominania grzeszników, cierpliwego oczekiwania powrotu Chrystusa, namaszczenia chorych i wyznawania grzechów.
Grecy czczą Jakuba 23 października, natomiast na zachodzie czczony był razem ze św. Filipem Apostołem, dnia 11 maja. Po reformie kalendarza w 1969 roku Martyrologium Romanum wspomina obu Apostołów 3 maja. Ponieważ jednak w Polsce w tym dniu obchodzona jest uroczystość NMP Królowej Polski, dlatego za zezwoleniem Stolicy Apostolskiej w naszym kraju ich święto obchodzimy 6 maja.
W ikonografii św. Jakub Mniejszy przedstawiany jest z brodą lub bez brody, zwykle ma na sobie długą tunikę, czasem płaszcz. Jego atrybutami są księga albo zwój, maczuga lub kij.
Myśli św. Jakuba Mniejszego
„Błogosławiony mąż, który wytrwa w pokusie, gdy bowiem zostanie poddany próbie, otrzyma wieniec życia, obiecany przez Pana tym, którzy Go miłują” (Jk 1,12).
„Wierzysz, że jest jeden Bóg? Słusznie czynisz – lecz także i złe duchy wierzą i drżą” (Jk 2,19).
„Mądrość zaś [zstępująca] z góry jest przede wszystkim czysta, dalej, skłonna do zgody, ustępliwa, posłuszna, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, wolna od względów ludzkich i obłudy” (Jk 3,17).
„Bracia moi, jeśliby ktokolwiek z was zszedł z drogi prawdy, a drugi go nawrócił, niech wie, że kto nawrócił grzesznika z jego błędnej drogi, wybawi duszę jego od śmierci i zakryje liczne grzechy” (Jk 5,19-20).
Modlitwa do św. Jakuba Mniejszego
Boże, Ty co roku pozwalasz nam przeżywać radość ze święta Apostołów Filipa i Jakuba, za ich wstawiennictwem daj nam udział w męce i zmartwychwstaniu Twojego Syna, abyśmy mogli oglądać Twoją chwałę. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Patronat
Święty Jakub Mniejszy jest patronem Fryzj; kapeluszników, czapników, karmarzy, paszteciarzy, cukierników, grabarzy, włókniarzy.