kapłan i zakonnik, doktor Kościoła
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
14 grudnia

Spis treści
Życiorys św. Jana od Krzyża
Święty Jan od Krzyża (Jan de Yepes) urodził się 24 czerwca 1542 roku w starokastylijskiej miejscowości Fontiveros, na wschód od Salamanki. Gdy miał dwa lata zmarł mu ojciec, co pogorszyło sytuację materialną i tak niezamożnej rodziny. Nieco później razem z matką przeniósł się do Medina del Campo gdzie podejmował się różnych prac, dostępnych dla jego młodego wieku. Jakiś czas był pielęgniarzem w szpitalu. Powierzane mu tam zadania wykonywał gorliwie, a swą łagodnością i dobrocią jednał sobie sympatię chorych. Równocześnie uczęszczał na wykłady z filozofii, prowadzone w miejscowym kolegium jezuitów.
W 1563 roku po ukończeniu kolegium i przywdział habit karmelitański. Przełożeni dostrzegli w nim jego zdolności i wysłali na dalsze studia teologiczne do Salamanki. W 1568 roku przyjął święcenia kapłańskie. Miał zamiar opuścić zakon, którego złagodzona dyscyplina mu nie odpowiadała. Jednak pod wpływem św. Teresy z Avili stał się pierwszym zakonnikiem zreformowanego Karmelu i mistrzem nowicjatu. W oczach nie zreformowanych uchodził za buntownika.
W nocy z 2 na 3 grudnia 1577 roku został uprowadzony i zamknięty w karcerze klasztoru w Toledo. W odosobnieniu tym napisał swoje najpiękniejsze poematy mistyczne. W sierpniu 1587 roku Jan uciekł i ukrył się u karmelitanek. Następnie został wysłany do Calvarii, a roku 1581 wyjechał do Grenady. Nie był to jednak koniec jego prześladowań, które być może doprowadziłyby nawet do usunięcia go z zakonu.
Zmarł w nocy z 13 na 14 grudnia 1591 roku w miejscowości Ubeda. Jego relikwie znajdują się w klasztorze karmelitów bosych w Segowii (Hiszpania). Jan od Krzyża odznaczał się wielką świętością i mądrością, o czym świadczą jego dzieła o życiu duchowym. Analizy jego przeżyć mistycznych uważano powszechnie za mistrzowskie, a jego sformułowania uchodzą za najlepszą literaturę klasyczną. Do najdoskonalszych zalicza się takie dzieła jak: Droga na górę Karmel, Noc ciemna i Pieśń duchowa i Żywy płomień miłości oraz cały szereg listów, poematów i innych drobnych pism.
Jan od Krzyża został beatyfikowany 25 stycznia 1675 roku przez papieża Klemensa X, a kanonizowany 27 grudnia 1726 roku. Natomiast Pius XI ogłosił go w 1926 roku doktorem Kościoła. Jego atrybutami są: otwarta księga, krucyfiks, lilia, orzeł.
Myśli św. Jana od Krzyża
„Ileż to rzeczy można odkrywać w Chrystusie, który jest jakby ogromną kopalnią z mnogimi pokładami skarbów, gdzie choćby nie wiem jak się wgłębiało, nie znajdzie się kresu i końca”.
„Kto gardzi modlitwą, gardzi wszelkim dobrem”.
„Mów mało i nie wtrącaj się do spraw, kiedy cię nie pytają”.
„Ten jest łagodny, kto umie znosić bliźnich i siebie samego”.
„Pod wieczór będą cię sądzić z miłości”.
„Jeśli dusza pragnie, by się jej Bóg oddał cały, najpierw sama powinna Mu się całkowicie oddać, nie pozostawiając nic sobie”.
„Miłość nie polega na odczuwaniu wielkich rzeczy, lecz na wielkim ogołoceniu i cierpieniu dla Umiłowanego”.
Modlitwa do św. Jana od Krzyża
Boże, Ty obdarzyłeś świętego Jana od Krzyża, kapłana, niezwykłą miłością krzyża i zupełnego wyrzeczenia się siebie, spraw, abyśmy wytrwale idąc za jego przykładem, osiągnęli wieczną chwałę. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Patronat
Święty Jan od Krzyża jest patronem hiszpańskich poetów, mistyków, życia kontemplacyjnego, Segowii, Światowego Dnia Młodzieży w 2011 roku.