kapłan, męczennik
Wspomnienie w Martyrologium Romanum:
10 marca
Wspomnienie w Polsce:
14 marca
Życiorys św. Jana Ogilvie
Święty Jan Ogilvie urodził się w roku 1579 w Drum, w szkockim hrabstwie Banffshire. Był potomkiem starego szkockiego rodu. Wychowano go w religii kalwińskiej, gdyż w tych czasach prawie cała szkocka arystokracja przeszła na tę wiarę.
Jako młodzieniec Jan podróżował po Włoszech, Francji i Niemczech. Podczas tych podróży wdawał się w religijne dysputy ponieważ dręczył go wewnętrzny niepokój i wątpliwości, co do tego, która religia jest prawdziwa. W efekcie tych dyskusji w roku 1596 został przyjęty we Francji do Kościoła katolickiego. Dwa lata później przeniósł się do kolegium jezuickiego w Brnie. 26 grudnia 1601 roku złożył pierwsze śluby zakonne w Towarzystwie Jezusowym, a pod koniec 1610 roku przyjął w Paryżu święcenia kapłańskie.
Następnie 3 lata pracował na kontynencie. Tymczasem w Szkocji król Jakub VI nasilił represje wobec katolików. W 1611 roku kazał nawet wygnać dwóch ostatnich szkockich jezuitów. Szkotów zaczęła obowiązywać przysięga na Akt Supremacji, ogłaszający króla Anglii zwierzchnikiem Kościoła. Jan, bardzo chciał wyjechać do Szkocji, aby służyć w swojej ojczyźnie. Jednak przełożeni biorąc pod uwagę niebezpieczeństwa jakie niosła za sobą taka szkocka posługa, zwlekali ze spełnieniem jego prośby.
Dopiero w 1613 roku Jan otrzymał zgodę na wyjazd do Szkocji. Zdając sobie sprawę z grożącego mu niebezpieczeństwa, Jan podróżujący w świeckim stroju przybył do Szkocji. Następnie przez jedenaście miesięcy, udając handlarza końmi pod pseudonimem John Watson potajemnie służył prześladowanym katolikom.
4 października 1614 roku ojciec Ogilvie rozpoczął dzień od odprawienia Mszy św. Następnie udał się na Rynek w Glasgow. Pojechał tam na spotkanie z Adamem Boydem, którego wraz z czterema innymi miał przyjąć do Kościoła katolickiego. Ale kiedy ojciec Jan wszedł na plac, Boyd wydał go w ręce ludzi nasłanych przez protestanckiego biskupa Glasgow.
W ciągu następnych pięciu miesięcy, zarówno w Glasgow, jak i Edynburgu, władze cywilne i kościelne torturowały i przesłuchiwały jezuitę. Jana oskarżono o zdradę, gdyż nie chciał uznać w królu Jakubie głowy Kościoła. Spytany czy podpisałby deklaracje wierności papieżowi, odpowiedział: Nawet własną krwią, gdybym musiał. Królewscy słudzy chcieli wymusić na nim, żeby zdradził nazwiska katolików, którym udzielał sakramentów. On jednak, mimo wielkiego bólu i cierpienia, nie wydał nikogo. Modlił się żarliwie, śpiewał i żartował, gdy oprawcy zadawali mu męki.
Jana uznano więc winnym zdrady stanu i skazano go na powieszenie i poćwiartowanie. Wyrok wykonano 10 marca 1615 roku. Tłum zebrany pod szubienicą zaczął płakać, więc ogarnięte strachem władze powstrzymały się od poćwiartowania jego ciała. Męczennik został pochowany w zbiorowej mogile, w związku z tym nie zachowały się żadne jego relikwie.
Jana Ogilvie beatyfikował 22 grudnia 1929 roku papież Pius XI, a kanonizował 17 października 1976 roku papież Paweł VI. W ikonografii św. Jan przedstawiany jest w stroju zakonnym, z hierogramem IHS (godło jezuitów). Jego atrybutem jest: palma męczeństwa, różaniec jako wyraz szczególnego nabożeństwa do Matki Bożej, sznur na szyi oraz nóż (jako symbole narzędzi, jakimi zadano mu śmierć).
Patronat
Święta Jan Ogilvie jest patronem jezuitów.
Modlitwa do św. Jana Ogilvie
Boże, to od Ciebie święty Jan Ogilvie otrzymał łaskę męczeńskiej śmierci, niech za jego wstawiennictwem nasza wiara będzie silna, a Twoja łaska niech stale nam towarzyszy. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.